Loại truyện: bi hi kịch hay chuyện tnh.
Thời điểm: Thế kỷ 15.
Địa điểm: một hn đảo
giữa biển.
Lần đầu tin trnh diễn: 1611.
Lần đầu tin xuất bản: 1623.
Cc nhn vật chnh: Prospero, b tước chnh
thức của thnh Milan; Miranda: con gi của
Prospero; Ariel: thần linh, phục tng Prospero;
Caliban: n lệ của Prospero; Antonio: b tước
của thnh Milan, em của Prospero; Alonso: vua xứ
Naples; Ferdinand: con trai của Alonso; Sebastian: em
của Alonso; Gonzalo: nh triết học đ
cứu sống Prospero v Miranda.
Ngy xưa tại kinh thnh Milan c b tước
Prospero l người biết php thuật (a
magician) lại rất yu thch sch vở. ng ta
đ bỏ nhiều giờ mỗi ngy để
đọc nghiền ngẫm cc cuốn sch
lạ, phủ bụi, m qun đi việc cai
trị kinh thnh Milan, giao quyền hnh ny cho người
em tn l Antonio. Sau nhiều năm trường
nắm quyền, Antonio cho rằng chnh mnh mới
thực l b tước của kinh thnh, nn
đ lin lạc với vua xứ Naples tn l
Alonso, một kẻ th của Prospero. Cả hai người
ny m mưu m hại b tước Prospero.
Vo một đm tối đen, Antonio đ
mở cổng thnh cho lực lượng của
vua Alonso lẻn vo. Prospero v đứa con gi
nhỏ Miranda được đưa đi
trốn bằng một con thuyền mỏng manh, r
nước. Trong cảnh bất hạnh ny, cha con
Prospero cn gặp được một điều
may mắn, l một người bạn của b
tước đ b mật ln dấu trong
thuyền khng những thức ăn, nước
uống, m cả quần o đẹp v một
quyển sch php thuật. Hai cha con gặp nạn
ny đ tri giạt trn biển khơi trong
nhiều ngy nng nực v nhiều đm
tối đen, v trong cảnh huống c
đơn ny, chỉ c nụ cười thơ
ngy của Miranda l khiến cho b tước
Prospero khng bị tuyệt vọng. Rồi
cuối cng vo một buổi chiều, ngọn
gi lnh đ đưa con thuyền mỏng manh
giạt vo một hn đảo xa lạ,
nhiều ma qui.
Bước ln bờ, Prospero tm chỗ ẩn nu
rồi khi mn đm phủ xuống, b tước
nghe thấy cc tiếng ku ai on, lạ lng,
xuất pht từ trong khu rừng rậm. Cng
đứa con gi nhỏ trn lưng, Prospero đi
tm ra nơi c tiếng ku than. Ở tận bn
trong rừng su, b tước nhận thấy c
một cy thng bị st đnh gẫy lm hai
nhiều năm về trước. C vẻ như
tiếng ku than xuất pht từ thn cy ny.
Prospero coi kỹ phần thn cy gẫy bị chy
đen rồi cầm nơi tay cy gậy php
thuật, ng ta đọc mấy cu thần ch.
Ngay lập tức trong khng gian gần đ
hiện ra một thần linh. Prospero ra lệnh:
Hy ni đi, thần linh, cho ta biết tn v
tại sao mi bị vướng mắc vo nơi ny.
Thần linh lấy hơi, vươn mnh ln
khoảng khng rồi ni: Ti l Ariel, bị
cột vo thn cy ny do mụ ph thủy tn l
Sycorax khi ti từ chối lm điều c theo
lệnh của mụ ta. Sau đ khng lu, mụ
ta qua đời, để lại ti vướng
mắc vo cạm bẫy ny trong 12 năm
rồi. Prospero ni: Ta thả mi ra nhưng mi c
sẵn lng phục vụ ta khng? Mi sẽ
thấy rằng ta khng bắt mi phải lm cc
điều độc c. Ariel đồng lm
theo lời đi hỏi của bc tước v
được giải thot khỏi thn cy thng
nhưng ngay sau đ, xuất hiện một con
quỷ dị hnh, lng l đy mnh, gầm r
trong đm tối.
Dng cy gậy php thuật chỉ vo con qui
vật đang xng tới, Prospero ra lệnh: Qui
vật, dừng lại!, rồi trong nh sng
yếu ớt, b tước xem xt con quỷ gh
tởm ny. Ariel, mi biết g về con qui
vật ny khng?. Ariel ni nhỏ vo tai b tước:
Đy l đứa con của mụ ph
thủy Sycorax. Mụ ta phục vụ cho cha
quỷ tn l Setebos cho tới khi bị đuổi
v cc hnh động qu độc c của
mụ. Mụ Sycorax trốn ra hoang đảo ny v
đẻ ra con qui vật m ng đang nhn
thấy trước mắt. Tn của n l
Caliban v nếu ng lưu tm tới lời ti
cảnh co, th hy quăng n xuống biển cho
xong việc. Nhưng Prospero cũng l một con
người bị lưu đầy, nn khng
nỡ tm lm điều tn c như thế. B
tước ni: Để ta thử thuần ha
con vật man rợ ny.
Kể từ nay, b tước kim nh php
thuật, c con gi nhỏ, thần linh Ariel v con
quỷ bất hạnh sống chung tại một
nơi tr ẩn trn hn đảo ma qui. Do
sự chỉ dẫn của Caliban, Prospero đ tm
ra một hang kh rộng, kh ro, gồm nhiều
phng. Dng php thuật, b tước đ lm
thay đổi nơi ny thnh chỗ cư tr
tiện nghi, an toan, để đọc sch v nui
dạy c con gi.
Khởi đầu Prospero đ đối xử
với con quỷ một cch tử tế nn
Caliban tỏ lng biết ơn bằng cch cho
biết nơi no c nhiều tri cy ngon, nơi no
chứa nước uống trong sạch. C gi
Miranda cũng thương hại con quỷ, đ
bỏ ra nhiều thời giờ dạy n
biết ni nn sau một thời gian Caliban c
vẻ thay đổi. Nhưng sự phục
thiện của con quỷ khng ko di được
lu, n ghen tức với tấm lng thương
yu m Prospero ginh cho c con gi nhỏ, n định
m hại Miranda nn bị đuổi khỏi hang
v bị bắt lm cc cng việc thấp hn. V
vậy nỗi lng on hận b tước trong lng
con quỷ Caliban mỗi ngy một gia tăng.
Miranda xa lnh dần con qui vật. Với sự
che chở của Ariel, c b lớn dần, quen chơi
đa trn bờ biển hay chạy nhẩy trn
cc tảng đ, ln la vo nơi ven rừng. Vo
mỗi đm, c được cha dạy cch
đọc sch, được nghe kể lại
nhiều cu chuyện lạ, hấp dẫn. Nhưng
trong hon cảnh bao che, Miranda bắt đầu
cảm thấy c đơn, cần c người
bạn cng lứa tuổi. Trong thời gian ny, b
tước Prospero tiếp tục đọc sch v
ti năng php thuật của ng cũng tăng
thm. ng ta vẫn cn bị m ảnh bởi tr
nhớ về người em phản bội v
về chức quyền tại kinh thnh Milan.
Sau 12 năm sống trn hoang đảo, Miranda
đ trở thnh c gi 14 tuổi xun, xinh đẹp
như một bng hồng mới nở. Rồi vo
một buổi chiều khi đang dạo chơi
trn bờ biển, c thiếu nữ nhn thấy
một vật lạ xuất hiện ở chn
trời. Sau một hồi lu, c mới biết
rằng đ l một con tầu. Tro ln
mỏm đ cao, Miranda nhn ra biển rộng,
nhủ thầm trong lng lời cầu mong con
tầu ơi, hy gh lại nơi đy!. Nhưng
c vẻ như con tầu đi xa dần, khng hướng
về hn đảo.
Trong lc đang thất vọng v bng dng con
tầu khuất dần nơi xa xa, bỗng một
cơn bo tố lớn nổi ln. Nhiều
lằn chớp chi la cắt ngang bầu
trời. Sng cao đang x đẩy con tầu trng
trnh như sắp lật p. Miranda nghe được
nhiều tiếng ku than của cc người trn
tầu d cho gi mạnh go tht. V c thiếu
nữ cũng nghe thấy một tiếng ht khc,
giận dữ v tn bạo, pht ra rất gần
nơi c đứng. Quay đầu lại, c
thấy cha đang đứng trn một tảng
đ cao hơn, tay cầm cy gậy php
thuật chỉ ln trời cao, đi mắt
dữ tợn. Miranda quỳ xuống chn của
cha c, năn nỉ Cha ơi, nếu do php
thuật m cha đ khiến cho nước
biển nổi sng dữ dội th con xin cha hy
rủ lng nhn từ. Tm hồn con thương xt
cc linh hồn bất hạnh trn con tầu kia.
B tước Prospero lc ny chỉ ch tm vo php
thuật, khng để tm tới c con gi yu.
Miranda lại van xin: Cha ơi, xin đừng lm
hại họ!. Nh php thuật vẫn cn vung cy
gậy, chỉ huy cc trận cuồng phong vi
dập con tầu biển xấu số. Lần
thứ ba, c gi vẫn van ni: Cha ơi, hy tha
cho họ!. Lc ny, b tước Prospero mới
ngừng tay v ni: Thi. Ngay sau đ, mặt
biển trở lại yn tĩnh. C gi Miranda quay
sang tm kiếm con tầu, xem n đ được
an ton chưa, nhưng tất cả đ
biến mất.
Prospero an ủi con: Đừng hoảng sợ,
cha hứa với con rằng khng một ai trn con
tầu đ bị tổn hại cả. Miranda
bn hỏi: Nhưng tại sao cha đ hnh
động dữ tợn như vậy?. B tước
đ ngập ngừng, rồi qua tiếng thở
di, ng đ kể lại cho con gi nghe cu
chuyện buồn v bị phản bội v
bị lưu đầy. Cha phải lm tất
cả những g cần lm. Do php thuật, cha
biết r ai đang ở trn con tầu kia người
em trai đ phản bội cha v nh vua đ
đồng la với n. Đy l cơ hội
cha phải trả mối hận th. Miranda thương
yu, hy ngủ đi con!. Bằng một cu
thần ch, b tước lm cho c con gi yu
ngủ say rồi sau đ gọi thần linh Ariel
lại v hỏi: Hy kể cho ta nghe mọi
sự việc đ qua. Ariel bay trong ln gi, ni
nhỏ vo tai Prospero: Thưa ng chủ, ti
đ lm theo muốn của ng. Ti đ
khiến cho vi người nhẩy xuống
biển đang nổi sng, vi người khc
nấp dưới sn tầu. Nhưng tất
cả đều được an ton theo như
lệnh của ng.Prospero hỏi: Cn con
tầu th sao? N đậu tại pha xa
của hn đảo, nơi an ton v kh ro, v
cc thủy thủ chm vo trong giấc ngủ
huyền b. Cc người khc trn tầu
bị phn tn xa nhau nơi bờ biển, nh vua
xa cch con trai, ai cũng tưởng rằng người
kia đ chết đuối, mọi người
đều than khc thảm thương.
B tước ni: Hm nay mi đ lm việc
giỏi nn mi sẽ được tự do như
ln gi thoảng. By giờ mi hy tng hnh v
dẫn đứa con trai của nh vua lại
chỗ nghỉ của ta v con gi ta. Thần
linh Ariel bn cưỡi gi, bay tới nơi
bờ biển m hong tử Ferdinand đang
ngồi than khc v mất cha. Bay vng quanh hong
tử, Ariel bắt đầu thổi ln một
điệu nhạc buồn, cm dỗ. Nghe
thấy tiếng nhạc, hong tử đứng
dậy v ku ln: Tiếng nhạc ny từ
đu tới vậy?. Ariel tiếp tục chơi
nhạc. Bị li cuốn bởi tiết điệu
u buồn, Ferdinand đ đi theo theo thần linh tng
hnh, băng qua rừng su, vo trong hang động
của Prospero. Ngoi cửa hang, Miranda đang
ngồi chải tc.
Lng thật buồn v thương nhớ cha, hong
tử Ferdinand bị ngạc nhin khi nhn thấy
người thiếu nữ trẻ đẹp, bn
hỏi nhỏ: C phải c l nữ thần
đ pht ra điệu nhạc lạ lng khng?.
Miranda nhẹ nhng trả lời: Thưa chng, ti
chỉ l một người con gi tầm thường,
v nng hn hoan khi nhn thấy một chng trai
tuyệt vời, khc hẳn cha nng v Caliban.
Từ trong hang, Prospero nhn ra v thấy r cảnh
ngộ. B tước cũng vui mừng bởi v
dự định của ng l khiến cho hai người
trẻ ny sẽ thương yu nhau. Nhưng ngay
sau đ, Prospero đ do dự. Miranda v Ferdinand
khng thể yu nhau một cch nhanh chng v dễ
dng như vậy. Tnh yu vội v khng
thể bền lu. B tước ni nhỏ
Mối tnh ny phải gặp trở ngại
để c thm sức mạnh. V vậy ng
bước ra khỏi hang v tht hỏi chng trai:
Anh l ai m dm quấy rầy con gi của
ta?.Miranda bn ku ln: Cha ơi, tại sao
lại giận dữ như thế?. Hy im
đi con. Ti hỏi lại, anh l ai?. Ferdinand
buồn rầu trả lời: Tiếc thay, ti l
vua của xứ Naples. Prospero bật cười
v ni: L vua hả? anh chỉ l một người
thường dn. Ferdinand đp lại: Cha ti
l vua, đ bị thất lạc trong cơn bo
tố. Do tổn thất ny, ti đoạt vương
niệm.
Mặc d cu trả lời đ lm cho b tước
vui lng nhưng ng ta chưa để cho Ferdinand
thoải mi. Ti cho rằng anh l giả,
tới đy để chiếm đoạt hn
đảo của ta v c con gi của ta. Giờ
đy anh phải l kẻ phục tng của
ta. Ferdinand rt gươm ra v la ln: Nh vua
xứ Naples khng phục tng ai cả. Prospero bn
dng ngn tay, chỉ vo cy gươm của
Ferdinand khiến cho n trở thnh qu nặng v
hong tử khng thể nhấc n ln nổi.
Rồi nh php thuật chỉ cho hong tử
thấy một đống củi lấm bn v ra
lệnh mang củi vo trong hang động. B tước
cho rằng lm như vậy sẽ khiến cho
Ferdinand nhận biết rằng chiếm được
Miranda khng phải l một cng việc dễ dng.
Sau khi đ sai bảo hong tử, Prospero bn
gọi thần linh Ariel v ni: By giờ hy
dẫn ta tới gần cc kẻ th của ta.
Vo lc ny trn bờ biển, nh vua v cc người
khc đang đi tm dấu vết của
Ferdinand. Khi tin tưởng rằng hong tử
đ bị chết đuối, vua Alonso than khc.
Prospero cũng nghe thấy mọi người than
đi nn bảo cc thần linh của hn đảo
dọn ra một bn tiệc by nhiều thức
ăn hấp dẫn. Mi hương thơm ngo
ngạt từ cc đĩa thức ăn bay trn
trong khng gian khiến cho bọn người kia thm
thuồng. Nhưng trước khi họ cầm
thức ăn ln th thần linh Ariel s xuống
mặt bn, ha thnh một con quỷ c cnh.
Bọn người đắm tầu giật mnh,
li lại. Con quỷ bn vỗ cnh khiến cho
tất cả thức ăn trn bn biến
mất. Ariel la ln: Ny, cc người phạm
tội, rồi chỉ vo nh vua v người
em của b tước Prospero: By giờ cc người
hy nhớ lại tội c ngy trước
của cc người chống lại Prospero, b
tước thnh Milan v c gi Miranda. Hy nhớ
tới tội c v hy ăn năn.
Ngạc nhin trước sự việc con quỷ
c cnh biết r qu khứ của mnh, vua Alonso
v Antonio quỳ xuống đất, khc than v
sợ hi. Prospero rất vui lng trước
cảnh huống ny. Ariel trở lại bn Prospero
v b tước ni nhỏ với thần linh:
By giờ mi hy bay v xem Caliban đang lm g,
để ta coi chừng Ferdinand v Miranda.
Ariel đ nhn thấy Caliban đi trn bờ
biển, nặng nề vc với một khc
gỗ lớn. Bỗng nhin con quỷ ny ngừng
lại. Pha trước n l một người
đn ng ăn mặc kỳ lạ. Sợ
rằng đy l một vị thin thần
gửi xuống để trừng phạt n v
đi chơi lu lổng, Caliban nằm bẹp
xuống đất, chui người nấp dưới
tấm vải rch. Nhưng thực ra, đy
chỉ l anh hề Trinculo. Anh hề ny cn
rối tr v mới thot khỏi cảnh chết
đuối. Anh ta ng vo Caliban rồi ku ln: Đy
l con người hay con c? Thật gớm
ghiếc, một con c v mi tanh qu. Một
hồi sấm nổ vang trn bầu trời đen
đặc. Trinculo ku ln: Nếu một cơn
bo tố nữa xẩy ra như lần vừa
qua, ta sẽ bị chết đuối khi đang
đứng đy, rồi anh ta b xuống, chui
vo tấm vải rch của Caliban để tr
ẩn. Cảnh huống ny khiến cho Ariel
phải cười thầm: Đy quả l
một cặp khc thường.
Sau đ, anh quản gia Stephano của nh vua đi
tới. Anh ta nổi được trn mặt nước
v tri giạt vo bờ l nhờ một thng rượu
cht. Để an ủi v đ sống cn,
Stephano uống nhiều rượu đến
nỗi mất cả tr khn. Tới lc ny do
vấp ng vo Caliban v Trinculo v say rượu,
anh ta chỉ biết mnh gặp một con quỷ
hai đầu. Anh quản gia la lớn: Đồ
khng, ta khng sợ ngươi đu, rồi dơ
cao ly rượu cht lm bằng vỏ cy. Caliban
sợ qu, năn nỉ: i, thin thần, đừng
hnh hạ ti, ti thề sẽ mang củi về
nh thật sớm. Nghe thấy vậy, Trinculo ku
ln: N ni cng một thứ tiếng với mnh.
Trinculo cũng hỏi: Anh Stephano đấy
hả?. Sau đ cả anh hề v con quỷ cng
gỡ bỏ tấm vải rch ra v Stephano
truyền ly rượu cht cho hai kẻ ny. Rượu
cht thật l tuyệt vời đối với
Caliban, n cho rằng người c rượu ny
phải l một vị thin thần. N bn
quỳ xuống, hn chn Stephano v ni: Ti
nguyện lm đầy tớ của ngi. Ti
sẽ chỉ cho ngi biết kẻ tn c đ
chiếm giữ hn đảo ny của ti. Ti
biết khi no hắn ngủ. Ngi c thể
giết hắn v chiếm đoạt cả hn
đảo lẫn c con gi.
Khi Stephano đồng , Caliban đ nhẩy ma v
ca ht, rồi dẫn anh quản gia v anh hề
tới hang động của nh php thuật.
Ariel đ đưa bọn ny vo vũng lầy
khiến cho họ bị chậm trễ, trong khi
đ bay đến gặp Prospero v bo tin sự
nguy hiểm sắp tới.
Trong lc ny Ferdinand phải lm cng việc cực
nhọc m Prospero giao ph. Miranda đ khc ln khi
nhn thấy cảnh ny. C thiếu nữ bn
tới gần đống củi v ku ln: Hy
để em lm việc ny thay anh, nhưng
Ferdinand đ trả lời: Khng, bộ
mặt dễ thương của em đ lm cho cng
việc trở thnh nhẹ nhng. Trong vng b
mật, Prospero quan st thấy cảnh lm việc
vất vả của Ferdinand m khng than van. B tước
tin rằng hong tử thật sự yu thương
Miranda. Prospero tới gần con gi v ni dịu dng:
Lại đy con, rồi ng dẫn Miranda
về pha Ferdinand, đặt bn tay của hai
trẻ vo nhau. B tước ni với hong
tử: Tất cả những g rắc rối
ny l cch thử tnh yu của con. By giờ ta
ban phước lnh cho sự đnh hn của
hai con. Rồi ng ta gọi cc thần linh trn
đảo xuất hiện thnh cc nữ thần
v ban phước lnh cho cặp uyn ương tương
lai.
Cảnh chc lnh ny chưa diễn ra được
lu th thần linh Ariel đ bay đến, bo
tin cho b tước biết m mưu của
Caliban. Prospero ni: Tiếc thay, cảnh vui vẻ
của chng ta phải chấm dứt by
giờ, v ng ta vung cy gậy php thuật ln
khiến cho cc thần linh biến vo khng gian,
rồi sau đ bảo đi trẻ lui vo trong
hang động.
Prospero tm cch đối ph với Caliban. Ariel
ở bn b tước v ni: Kẻ phản
bội khng bao lu sẽ dẫn cc người
kia tới gặp ng. Prospero bn nghĩ ra
một kế hoạch v bảo Ariel: Hy mang
lại đy cc bộ quần o đẹp
nhất của ta, rồi b tước treo l
quần o ny trn cc cnh cy, gần nơi bi
trống. Khi tới gần bi đất trống
th Caliban bảo Trinculo v Stephano: Chớ
ngừng tại đy, đầu tin hy
giết Prospero rồi quần o đẹp, con gi
v hn đảo sẽ thuộc về cc ng.
Nhưng lời khuyn của con quỷ đ khng
khiến cho hai người kia nghe theo v họ chưa
từng được mặc quần o đẹp
như thế ny. Trong khi hai kẻ gia nhn đang
thử quần o th Prospero ra lệnh cho hai
thần linh của hn đảo hiện thnh hai
con ch rừng hung dữ, mắt lồi ra, nhe răng
nanh đe dọa, khiến cho cả hai tn kia
phải bỏ chạy.
B tước Prospero tới lc ny mới bảo
Ariel dẫn nh vua v cc kẻ ty tng tới hang
động. Nh php thuật nghĩ tới
việc trả mối hận th xưa. ng ta
mặc o chong vo rồi cầm lấy cy
gậy quyền thuật nhưng chnh vo lc ny,
thần linh Ariel trở lại v ni nhỏ vo
tai b tước: ng chủ đ nhn thấy
nh vua v người em phản bội trước
kia than khc v tội c m họ đ từng lm,
tri tim của ng khng xc động sao? Một
tảng đ phải nứt ra, một thn cy
phải chảy nhựa v thương xt nỗi
ăn năn của họ. Prospero bị ảnh
hưởng bởi lời gp của Ariel:
Nếu mi chỉ l gi thoảng m cn biết
cảm thng cho những con người ny, th ta
đy lại khng biết tha thứ hay sao? Nh
php thuật ngồi xuống, ci đầu suy
nghĩ. ng ta giữ yn lặng một hồi lu
bởi v khng dễ dng g đ nn cơn
tức giận. Cuối cng b tước ni:
Ariel, dẫn bọn họ lại gặp ta.
Khng bao lu sau đ, nh vua v cc ngươi khc
đ đứng trước cửa hang động.
Họ ngạc nhin biết chừng no khi nhn
tận mắt thấy vị b tước đch
thực cn sống. Họ than khc v xin tha
thứ. Prospero mỉm cười: Ta tha tội
cho cc người, tội lm hại ta. Khi nh
vua v người em Antonio tuyn bố từ
bỏ mọi quyền hnh của kinh thnh Milan th
Prospero ni với nh vua: Để đổi
lại, ta hon trả bằng một sự
việc đng ngạc nhin v b tước ko
tấm mn che cửa hang động, sau đ l
cảnh Miranda v Ferdinand đang chơi cờ
với nhau.
Miranda l con người chưa từng được
nhn thấy nhiều người khc tụ
tập đng đảo như lần ny nn
sửng sốt, cầm lấy tay Ferdinand v ni
nhỏ: Tại sao lại c nhiều người
đng yu ở nơi ny như vậy? i,
một thế giới mới với thật
nhiều người. Chnh vo lc ny, nh vua khc
ln v sung sướng khi được gặp
lại người con trai cn sống st v hong
tử Ferdinand chạy ra, m lấy vua cha, đồng
thời Ariel cũng lm tăng thm niềm vui cho
mọi người bằng cch mang lại con
tầu trước kia đ được
dấu tại một nơi kn đo. Cuối cng,
theo mệnh lệnh của Prospero, thần linh Ariel
dẫn anh hề Trinculo, anh quản gia Stephano v con
quỷ Caliban tới gặp mọi người. B
tước ni: Ti cho rằng hai người
kia l của cc ng, cn ti đnh nhận lnh
con vật u tối ny. Caliban cũng gp :
Kể từ nay ti sẽ hnh động khn
ngoan hơn trước. Ti thật l ngu xuẩn
khi tn vinh một g say rượu lm thin
thần.
Cuối cng, b tước Prospero leo ln một
mỏm đ cao nhất, ng ta giơ cao cy
gậy v cuốn sch php thuật rồi nm chng
xuống biển. Thần linh Ariel bn nhận
lấy hai mn đồ ny, đem chn tại
một nơi an ton, thật su trong lng đại
dương. Sau đ b tước trả tự
do cho Ariel, một nhn vật m ng ta yu qu
chẳng khc g c con gi Miranda.
Khi bnh minh trở lại, thần linh Ariel đ
mang tới một mn qu tặng cuối cng,
đy l cc ln gi thuận ha thổi con
tầu mang vị b tước, hai kẻ đang
biết yu v tất cả những người
khc, trở về kinh thnh Naples l nơi m
Ferdinand v Miranda sẽ cử hnh lễ cưới.
3/ Vi nhận xt.
Vở bi hi kịch Bo Tố (The Tempest)
được trnh diễn trước Vua James I
của nước Anh vo ngy 1/11/1611 nhưng trước
đ, c thể đ c vi lần ra mắt khc.
Nhiều học giả tin rằng Shakespeare đ
viết ra 37 kịch bản, nhưng rất kh khăn
khi tm cch xếp hạng cc vở kịch ny do
thiếu cc ghi chp về ngy thng. Tc phẩm
đầu tin do Shakespeare soạn ra l vở
kịch Henry VI vo năm 1591, trong khi Bo
Tố được viết vo cuối qung
đời sng tc, năm 1611, cng thời với
cc tc phẩm Cymberline v The Winter's Tale (Chuyện
Kể vo Ma Đng).
Giống như nhiều cu chuyện tnh khc, Bo
Tố c thể được coi l một
truyện thần tin, gồm cc nhn vật
xấu v tốt, gồm một tnh yu trong
trắng, khng phức tạp v nhiều sự
việc xẩy ra một cch lạ thường
như trận bo do php thuật, cc ph php lm
t liệt kẻ xấu v bảo vệ kẻ
tốt, cc thần linh huyền b...
Cc vở kịch danh tiếng thường c
chủ đch trnh by cuộc đời,
đưa ra cc hon cảnh đại diện m
khng cắt nghĩa; vở kịch Bo Tố
cũng theo cch ny, đ cho thấy cc tưởng,
nếu ni một cch đơn giản, l
sự tương phản giữa thin nhin
(nature) v x hội (society), l cc vấn đề
phạm tội, chuộc tội v ha giải.
Antonio đ m mưu chiếm đoạt
quyền hnh cng với vua Alonso rồi cả hai
đ nhận tội. Alonso đau khổ v
sợ mất đứa con, đ nhớ lại
tội phạm của mnh v sự ha giải l
đm cưới của Ferdinand cng người
con gi Miranda của Prospero. Tnh yu giữa hai người
thuộc giới trẻ ny đ xa đi
hận th của thế hệ trước, đ
ni ln rằng sự v tội v niềm tin
của giới trẻ th mạnh hơn tham
vọng v c tm của thời đại cũ.
Qua vở kịch, Prospero l một nh cai trị c
từ tm, khng bo th, đặc biệt đối
với người em Antonio m ng ta coi l phản
bội, m hại mnh. Prospero cn l một nhn
vật cng bằng, chnh trực, ngoi đặc
tnh thng minh, hiểu rộng.
Ariel l thần linh biết từ chối lm điều
c theo lệnh của mụ ph thủy Sycorax.
Sự tun lệnh của Ariel rất quan trọng
trong việc biểu lộ lng nhn đạo
của Prospero, gip cng vo sự tha tội, v cc
hnh động của Ariel thật l tương
phản với việc lm của Caliban, con
quỷ với dự mưu m hại.
Caliban được diễn tả l một
sản phẩm của thin nhin, dng di của
mụ ph thủy v tội c. Bản chất
của Caliban l v lễ, nổi loạn, chỉ
bị kiềm chế do php thuật. Caliban đ
hnh động m khng suy nghĩ, khng hiểu r
cc sự việc xẩy ra v cc người
chung quanh. N tượng trưng cho một đứa
trẻ của thin nhin, kh gio dục, hnh
động như một con vật. Hnh ảnh
của Caliban c thể l lời bc bỏ tưởng
cho rằng con người giống như cy
cỏ, chỉ c thể pht triển tốt đẹp
trong mi trường thin nhin.
Miranda l một thiếu nữ mới trưởng
thnh, ngy thơ, trong trắng, biết vng
lời, chưa từng được biết
tới một người đn b no khc ngoi
người cha gi. C gi ny c lng từ tm
đối với những người đi
biển trong cơn bo tố. Do bởi sống nơi
c đơn, Miranda khng biết tới cch tn
tỉnh của Ferdinand bởi v c l con người
trong sạch, lương thiện v biết yu.
Giống như Miranda, Ferdinand cũng lương
thiện, tử tế, knh trọng c bạn gi
v biết thương yu cha. Hong tử ny
đ hứa hn với Miranda khi tin tưởng
rằng người cha đ qua đời trong cơn
bo tố, nhưng khi gặp lại cha cn
sống, Ferdinand chấp nhận ngay uy quyền
của cha v bo tin cho cha r về mối tnh
mới. Ferdinand l một con người của
danh dự, tương xứng với Miranda do
nhiều đức tnh.
Alonso l vua của xứ Naples, l người
chịu trch nhiệm về tội phạm
của Antonio bởi v nếu khng c sự thng
đồng của nh vua th người em Antonio
khng dm phản nghịch người anh Prospero. Hnh
ảnh Alonso đau khổ v đứa con trai khng
biết tin tức, rồi hối hận về
tội phạm đ lm, cho thấy nh vua ny l
người tốt v chnh đng.
Antonio l con người bị thc đẩy do
tham vọng. D cho run sợ trước cc php
thuật, Antonio chưa tỏ ra đủ hối
hận về hnh vi tội phạm trước
kia.
Vở bi hi kịch Bo Tố lại
được trnh diễn vo năm 1613 nhn
dịp lễ cưới của cng cha Elizabeth,
con gi của Vua James I. Trong vở kịch ny, tc
giả cũng nhắc tới con gi vua Alonso
kết hn cng vua xứ Tunis d cho sự thnh hn
ở ngoi muốn của cng cha. Vo thời
đại của Shakespeare, cc đm cưới
vương giả thường do nhiều mưu
tnh chnh trị nhưng đối với Miranda v
Ferdinand, cuộc hn nhn ny phản ảnh sự
ngy thơ của hai nhn vật, họ thuộc vo
một thế giới mới, can đảm, v tc
giả Shakespeare đ khng dng phụ nữ vo
cc khế ước chnh trị.
Cc vấn đề x hội thường
được cc nh soạn kịch đưa ln
sn khấu bởi v đy l một tiểu vũ
trụ, một thứ hnh ảnh của vũ
trụ rộng lớn hơn, v sn khấu l nơi
m tả sự lin lạc giữa cc người
dn v nh vua, giữa con người v Thượng
Đế. Vở bi hi kịch Bo Tố cn
l một trong cc đại tc phẩm m Đại
Văn Ho Shakespeare viết ra để từ
biệt sn khấu.
|