|
Trần Dụ Tông (1341-1369)
Niên hiệu:
- Thiệu Phong
(1341-1357)
- Đại Trị (1358-1369)
Vua Hiến Tông không có con nên việc truyền ngôi
báu do Thượng hoàng xếp đặt. Thượng hoàng Minh Tông có 7 con trai:
Hiến Tông Vượng, Cung Túc vương Dục, Cung Định vương Trạch, Dụ Tông
Hạo, Cung Tĩnh vương Nguyên Trạch, Nghệ Tông Phủ, Duệ Tông Kính.
Hiến Tông mất, Thượng hoàng lập người con tên
Hạo, sinh năm Bính Ngọ (1336) lên làm vua
hiệu là Dụ Tông. Những năm đầu những quyền
bính đều do Thượng hoàng Minh Tông điều khiển. Bởi thế, dù có mất
mùa dân đói nhưng việc chính trị vẫn còn nền nếp. Từ năm
1358 trở đi, Thượng Hoàng mất, các cựu thần như Trương Hán Siêu,
Nguyễn Trung Ngạn cũng không còn, triều đình bắt đầu rối loạn. Bọn
gian thần kéo bè kết đảng lũng đoạn triều chính. Chu Văn
An dâng "thất trảm sớ", xin chém 7 gian thần nhưng vua không nghe,
ông liền bỏ quan về dạy học. Vua Dụ Tông ham chơi bời rượu chè khiến
triều đình rối nát loạn nổi lên như ong. Nhân dân cực khổ trăm
bề. Vua Chiêm là Chế Bồng Nga mấy lần đem quân đánh phá thành Thắng
Long khiến triều Trần nhiều phen khốn đốn.
Năm Kỷ Dậu (1369) vua Dụ
Tông mất thì bão táp đã nổi lên ở cung đình. Nguyên do, Dụ Tông
không có con nên triều đình lập Cung Định vương là anh Dụ Tông lên
làm vua nhưng bà Hoàng thái hậu nhất định đòi lập người con nuôi của
Cung Túc vương là Dương Nhật Lễ lên ngôi. Nguyên mẹ Nhật Lễ là một
đào hát, lấy một kép hát bội là Dương Khương
có thai rồi mới bỏ Dương Khương mà lấy Cung Túc vương sinh ra Nhật
Lễ. Nay lên làm vua, Nhật Lễ muốn cải họ Dương để dứt ngôi nhà Trần
rồi giết bà Hoàng thái hậu cùng Cung Định Vương. Cung Tĩnh vương vốn
nhu nhược thấy thể bỏ trốn lên mạn Đà Giang.
Trước tình hình nội chính rối ren, các tôn thất
nhà Trần hội nhau khởi binh về bắt giết Nhật Lễ rồi rước Cung Tĩnh
vương về làm vua, tức vua Trần Nghệ Tông.
|
|