Nghiên cứu não bộ thầy tu đang ngồi
thiền, các nhà khoa học Mỹ phát hiện thùy
thái dương hoạt động mạnh hơn, còn thùy đỉnh lại
hầu như không hoạt động so với bình thường. Điều này
dẫn đến sự xóa bỏ cảm nhận về không gian và
thời gian, giúp người hành thiền rời bỏ bản ngã.
Bác sĩ Andrew Newberg và cộng sự tại Đại
học Pennsylvania (Mỹ) đã dùng kỹ thuật chụp cắt lớp
phóng xạ positron (PET: positron emission tomography) để
nghiên cứu các phản ứng trong não bộ của các nhà
sư Tây Tạng khi họ ngồi thiền khoảng một tiếng
đồng hồ.
Newberg nói: "Tôi cho rằng, chúng
ta đang ở giai đoạn thuận lợi nhất để khám phá tôn
giáo và các vấn đề tâm linh theo những cách mà trước
đó người ta không tưởng tượng ra được". Nói như
vậy, Newberg muốn đề cao kỹ thuật chụp cắt lớp PET
- một kỹ thuật đã giúp việc nghiên cứu não
bộ tiến những bước đáng kể trong thời
gian gần đây.
Mất cảm nhận về
không gian và thời gian
Khi các nhà sư đã chìm sâu vào
trạng thái thiền, họ được tiêm vào mạch máu một lượng
nhỏ chất phóng xạ màu. Các hạt positron màu này giúp
người ta quan sát sự di chuyển của máu lên những
khu vực nhất định trong não nhờ một máy đếm phóng
xạ; qua đó, đánh giá được sự hoạt động mạnh -
yếu của những khu vực này.
Sau đó, Newberg đã so sánh các
bức ảnh chụp não bộ nhà sư khi ngồi thiền với các
bức chụp lúc bình thường. Ông rút ra kết luận: Khi
thiền, phần não bộ ở thùy thái dương nhà sư hoạt
động mạnh hơn. (Vùng não này luôn hoạt động mạnh
khi người ta tập trung sự chú ý vào một việc gì đó).
Ngoài ra, Newberg còn quan sát được sự
giảm hoạt động ở vùng thùy đỉnh sau não. Thông thường,
thùy này chịu trách nhiệm về việc định hướng trong
không gian. Có lẽ đây là bằng chứng củng cố
giả thuyết cho rằng, hành thiền giúp người ta
xa rời cảm nhận về không gian.
Theo Newberg, khi thiền, người ta thường
xuyên cảm thấy không có không gian và thời
gian. Điều này cũng khá trùng lặp với những
lời kể thường nghe về các trải nghiệm tâm
linh.
Cũng theo Newberg, khi người ta đã có
trải nghiệm về những cảnh giới lạ, họ có thể
hiểu được thực tại rộng lớn hơn và rõ ràng hơn người
khác. Ông nói: "Khi những cảm nhận của họ về
về thế giới tâm linh đã trở nên mạnh mẽ và rõ
ràng, thì thậm chí họ còn nhận biết thế giới này
chính xác hơn tư duy khoa học của chúng ta".
|