 |
|
Một tấm bản đồ vị trí các vì sao có
từ thế kỷ 7 sau Công nguyên đã phác họa bầu trời với độ chính xác
chưa từng có cho tới thời Phục Hưng. Bản đồ mang tên Dunhuang sẽ
được trưng bày tại Thư viện Anh từ ngày 7/5. Nó là một trong những
báu vật giá trị nhất của ngành thiên văn học thế giới.
Tấm bản đồ được tìm thấy vùi sâu
trong cát tại một hang động nằm trên con đường tơ lụa nối liền Trung
Quốc với phương Tây. Nhà khảo cổ người Anh Marc Aurel Stein đã phát
hiện ra nó vào năm 1907 và đem về Bảo tàng Anh ở London để nghiên
cứu. Cuộn giấy mỏng có kích cỡ 210x25 cm diễn tả không dưới 1.345
ngôi sao được nhóm thành 257 chòm sao.
|
|
|
|
Mặc dù những người Hy Lạp và
Babylon cổ đại là bậc thày trong việc quan sát bầu trời đêm và xác
định vị trí các vì sao, họ cũng chưa tạo ra một bản đồ sao nào hoàn
chỉnh như vậy, hoặc ít nhất là còn tồn tại nguyên vẹn cho đến ngày
nay. Phải đến thế kỷ 15, Galileo và những nhà thiên văn học châu Âu
khác mới đưa ra những bản đồ chi tiết về bầu trời, nhưng khi đó họ
đã có lợi thế từ kính viễn vọng.
Bản đồ được chia thành 12 vùng
theo 12 năm của Trung Quốc. Nó bao gồm cả những ngôi sao rất mờ nhạt
mà khó có thể nhìn thấy bằng mắt thường, chứng tỏ trình độ bậc thày
của những nhà thiên văn Trung Quốc thời xưa. Họ cũng là những người
đầu tiên miêu tả chi tiết các hiện tượng thiên văn như nhật thực và
sao chổi, hiện vẫn được các nhà khoa học hiện đại áp dụng.
Một trong những khó khăn trong
việc vẽ nên một bầu trời sao hoàn chỉnh là sự chuyển đổi từ khối cầu
3 chiều sang bản đồ 2 chiều. Những nhà thiên văn học Trung Quốc cổ
xưa có thể đã sử dụng phương pháp gióng bầu trời trên một cái trục,
giống như các bản đồ địa lý ngày nay.
Phần đầu của bản tài liệu còn bao
gồm một loạt những dự báo dựa trên hình dáng của các đám mây - bằng
chứng về vai trò quan trọng của thuật bói toán trong xã hội Trung
Quốc cổ đại.
Tiến sĩ Francoise Praderie, tại
Đài quan sát Paris, cho biết: "Nguồn gốc của bản đồ sao đến nay vẫn
chưa được biết. Nó có thể được sử dụng trong quân đội, hướng dẫn
đường đi hoặc cũng để phục vụ thuật chiêm tinh. Truyền thống lâu đời
của Trung Quốc trong việc tìm kiếm những điềm báo trên bầu trời đã
dẫn tới sự ra đời sớm và chính xác những phác thảo về bầu trời sao".
Bản vẽ sẽ được trưng bày bên cạnh
một bản đồ bầu trời hiện đại để mô phỏng sự chính xác trong nền
thiên văn học Trung Quốc thuở sơ khai, trong cuộc triển lãm mang tên
"Con đường tơ lụa: buôn bán, du lịch, chiến tranh và đức tin".
(theo Ananova,
Independent)
|