Hiéron, vua Syracuse bảo người thợ kim hoàn làm
một vương miện bằng vàng nhưng vua nghi ngờ người thợ này pha
bạc vào. Vua hỏi Archimède làm cách nào để biết sự gian lận mà vẫn
giữ nguyên vẹn vương miện. Archimède suy nghĩ mãi nhưng không
ra. Cho đến khi bất ngờ khi đang tắm, ông nhận thấy rằng chân tay
ông nhẹ và ông đã khám phá ra nguyên lý Archimède: Một vật
chìm trong chất lỏng sẽ chịu một lực từ dưới lên trên bằng thể tích
chất lỏng mà vật đo chiếm chỗ." Mừng quá, ông nhảy ra
khỏi bồn tắm và la lên "Eurêka!" (Tôi đã tìm ra rồi)
Năm 215 trước Công nguyên, Archimède tổ chức
phóng chống giúp cho Syracuse trước sự xâm chiếm của quân La
Mã trong trận chiến La Mã-Carthage. Trong 3 năm, ông đã cho
thiết lập những máy chiến tranh như máy bắn (catapultes) và gương có
mặt cong phản chiếu ánh mặt trời làm đốt cháy chiến thuyền của
quân La Mã từ ngoài biển xa. Tuy nhiên cuối cùng quân La
Mã tràn vào thành phố. Khi quân La Mã vây thành phố, ông bị một
người lính giết vì mải tính bài toán hình học mà không trả lời câu
hỏi của người này. Tướng La Mã Marcellus vô cùng tiếc và đã ra
lệnh cho xây cất ngôi mộ trọng thể trên đó có vẽ những hình cầu và
lăng trụ.
|