Trần Nguyên Đán - Vua Trần Nghệ Tông

Trần Nguyên Đán, hiệu là Băng Hồ, tức là ông ngoại của nhà anh hùng dân tộc Nguyễn Trăi, là cháu bốn đời của Chiêu Minh đại vương Trần Quang Khải. Ông làm quan đến chức Tư đồ nhập nội kiểm hiệu B́nh Chương Quốc thượng hầu, tức như ngôi Tể tướng. V́ thấy Vua Trần Nghệ Tông quá nhu nhược lại tin dùng Hồ Quư Ly, ông đoán biết cơ nghiệp nhà Trần sắp đến hồi mạt vận, hết lời khuyên can Nghệ Tông sửa đổi lại triều chính, chăm lo đến t́nh cảnh cơ cực của dân, nhưng Nghệ Tông không nghe. Kế cùng, Băng Hồ rút lui về ở ẩn tại Thanh Hư động, núi Côn Sơn, thuộc làng Chi Ngại, huyện Phượng Nhăn, tỉnh Hải dương. Mùa đông năm Canh Ngọ niên hiệu Quang Thái thứ 3 (1390), Băng Hồ ốm nặng. Thượng hoàng Nghệ Tông được tin, xa giá về Côn Sơn thăm. Biết Tư đồ không qua khỏi, Nghệ Tông hỏi ông về cách cứu văn t́nh h́nh chính sự. Băng Hồ lặng lẽ không đáp, hồi lâu chảy nước mắt và đọc hai câu thơ:

Nhân ngôn kư tử dữ lăo nha
Bất thức lăo nha liên ái phủ?

     Tức là câu về sau người ta đă dịch ra và hầu như đă trở thành một câu ca dao:

Đem con mà gửi cho quạ già
Biết đâu quạ để con ta được toàn?

     Bấy giờ Nghệ Tông ngờ rằng Băng Hồ tướng công mê loạn nói nhảm, nên không để ư, cứ việc tin dùng Quư Ly, giao tất cả quyền chính cho một tay ông ta và uỷ thác con ḿnh là Vua Thuận Tông cho ông ta pḥ tá. Qủa nhiên, tám năm sau (bốn năm sau khi Nghệ Tông mất) Hồ Quư Ly thiên đô vào Thanh Hoá (Tây Đô), bắt Thuận Tông phải nhường ngôi lại cho con mới lên ba, tức Thiếu Đế (1398- 1400) rồi Quư Ly giết Thuận Tông, truất Thiếu Đế mà lên làm vua, đúng như lời tiên tri của Trần Nguyên Đán.