Võ Hồng lấy tên thật làm
bút danh, sinh ngày 05-05-1921 (1) tại làng Ngân Sơn, xã An Thạch,
huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên. Còn nhỏ hoc ở trường làng Ngân Sơn,
trường phủ Tuy An, trường huyện Sông Cầu, rồi ra học trường Trung
học Qui Nhơn. Năm 1940 học ban tú tài ở Hà Nội. Dưới thời chính
phủ Trần Trọng Kim Ông làm bí thư toà Tổng Ðốc 4 tỉnh miền nam Trung
Việt đóng tại Ðà Lạt. Trong thời kháng chiến Ông cùng Vợ dạy học ở
Trung Học Lương Văn Chánh (Phú Yên) sau Ông làm hiệu trưởng trường
này.
Năm 1953 bị bệnh xin nghỉ dài hạn. Năm 1954 đưa
gia đình về sống ở Ðà Lạt. Từ năm 1956 về sống ở Nha Trang, dạy học
ở các trường tư thục và nghỉ hưu năm 1982.
Vợ Ông,
cô bé
Marie Phan Diệu Báu xinh xắn ngày nào của
xứ hoa Anh đào, đã cùng chồng dấn thân trong ngành giáo dục. Cuộc
kháng chiến kham khổ đã làm hao mòn sức lực. Năm 1957
Bà sớm
lìa trần vì bệnh tim, để lại cho Võ Hồng
3 đứa con nhỏ . Cuộc sống
đơn chiếc đã
đeo đuổi Ông từ ngày ấy và
mái gia đình trọn vẹn sum họp
đã trở thành một dĩ vãng xa xôi. Từ khi các con Ông lần lượt rời bỏ
ngôi nhà sinh trưởng, cuộc sống của Ông
chỉ
còn là hiu quạnh. Vắng bóng
người Vợ, xa cách
những đứa con và thiếu thốn những
quây quần Ông cháu. Ðó là tóm tắt
cuộc
đời quạnh quẽ trong căn phòng nhỏ của Ông
.
Võ Hồng sớm cầm bút, truyện ngắn đầu tay Mùa
gặt được đăng trên báo Tiểu Thuyết thứ Bảy, Hà Nội năm
1939 với bút hiệu Ngân Sơn, khi Ông còn là
học
sinh đệ tam niên (3e année). Mãi đến năm
1959 Ông mới thật thụ gia nhập làng văn với tác phẩm đầu tay Hoài
cố nhân.
Sau 1975 trong một hoàn cảnh xã hội phân cực trầm
trọng (trong và ngoài nước), muốn tiếp tục giữ vững ngòi bút độc lập
của mình và tránh mọi thị phi hiểu lầm Võ Hồng đã giới hạn sinh hoạt
văn nghệ của mình nơi địa phương Khánh Hòa, giới hạn ngòi bút của
mình trong đề tài giáo dục và tuổi thơ, giữ cuộc sống trầm lặng ẩn
dật. Cũng trong thời gian này Nhà văn đã phải ẩn mình dưới 2 bút
hiệu khác Võ An Thạch (2) và Võ Tri Thủy (3).
Cho đến nay Ông đã cho ra đời ngoài 8 tiểu thuyết
và truyện dài, trên 70 truyện ngắn, nhiều tập tùy bút, bút ký, các
tập truyện viết cho thiếu nhi, hơn 40 bài viết, bài khảo cứu, phê
bình. Vän nghiệp của Ông sống qua mọi thời đại vì nó luôn gắn chặt
với quê hương, với người dân quê mộc mạc Phú Yên của Ông. |
(1) Ðây là ngày ghi trong giấy khai sinh, Võ Hồng
sinh vào ngày 5 tháng Chạp năm Nhâm tuất tức vào ngày chủ nhật
21.01.1923 (2) Sau 1975 trong những sinh hoạt với Hội Văn Nghệ địa
phương Võ Hồng dùng bút hiệu này "để đề phòng ngòi bút biên tập
thường tự ý sửa" - như lời giải thích của Nhà văn - Sau năm 1990
khi tờ Tuổi trẻ Chủ Nhật "bật mí" bút hiệu này Nhà Văn đành
lấy lại bút hiệu Võ Hồng.
(3) Vào những năm đầu sau 1975 việc ấn bản tác phẩm của một nhà văn
Miền Nam là một việc không tưởng. Vì thế năm 1984. tác phẩm "Ông
Cháu " của nhà văn Võ Hồng đã được in tại nước ngoài với bút
hiệu "Võ Tri Thủy", lấy tên người con gái Út của Ông. Mãi đến năm
1988 "Thiên đường ở trên cao "mới được phép xuất bản trong
nước như tác phẩm đầu tiên của ông sau 1975. |