NGUỒN GỐC TIẾNG VIỆT

Tĩnh Túc


Tiếng nói là nhịp cầu cảm thông để trao đổi tư tưởng trong sinh hoạt xă hội giữa con người cùng ḍng giống xứ sở. Có con người là có ngôn ngữ. Ngôn ngữ văn tự có ảnh hưởng rất lớn và quan hệ mật thiết đến sự hưng vong của giống ṇi. Dân tộc có một tŕnh độ văn hóa cao, càng văn minh th́ họ lại càng chú trọng đến ngôn ngữ văn tự.

Dân tộc ta, ngót năm ngàn năm lịch sử, có cùng chung một gốc, cùng chung một tiếng nói. Từ Bắc chí Nam, ngoại trừ một số dân thiểu số c̣n dùng thổ âm và một số địa phương dùng phương ngữ hay phát âm có đôi chút sai biệt, chúng ta đều nói, nghe và hiểu một thứ tiếng, đó là tiếng Việt Nam.

Vậy tiếng Việt có tự bao giờ!?

Tiếng Việt bắt nguồn từ đâu!?

Tiếng Việt có phải tự ngàn xưa đă là một tiếng nói thật sự thuần Việt hay là một kết quả của sự hỗn hợp trại lẫn của nhiều tiếng nói khác nhau ?!

Trước khi t́m về cội nguồn tiếng Việt, việc phải làm đầu tiên là ta phải đi ngược ḍng thời gian để t́m ra gốc tích của tổ tiên Việt Nam. Qua đó, ta mới có thể truy nguyên được tiếng nói của dân tộc. V́ thời gian lịch sử xa xăm mù mịt, vấn đề nguồn gốc Việt Nam, cũng như nguồn gốc tiếng Việt thật khó mà khẳng định một cách chính xác. Kê cứu theo sử kư, truyền thuyết, giả thuyết và nhất là những ư kiến, lập luận, ức thuyết của các học giả, sử gia Việt, Pháp, Tàu th́ vấn đề này càng rẽ ra trăm mối, bất nhất và mâu thuẫn. Tuy nhiên, tôi cũng ghi chép lại những điều đă đọc để các bạn rộng đường thảo luận và kính xin các bậc thức giả sửa sai hoặc góp ư giùm cho.

Nguồn gốc dân tộc Việt

Tiếng Việt vào thời đại sơ cổ:

Kể từ trời mở viêm bang
Sơ đầu có họ Hồng Bàng mới ra
Cháu đời Viêm Đế thứ ba
Nối ḍng Hỏa Đức gọi là Đế minh
Quan phong khi giá Nam hành
Hay đâu Mai Lĩnh duyên sinh Lam Kiều
Vụ Tiên vừa nở đào yêu
Xe Loan nối gót, tơ điều kết duyên
Ḍng thần sánh với người tiên
Tinh anh nhóm lại, thánh hiền nối ra
Phong làm quân trưởng nước ta
Tên là Lộc Tục, hiệu là Kinh Dương
Hóa Cơ dựng mối luân thường
Động Đ́nh sớm kết với nàng Thần Long
Bến hoa ứng vẻ lưu hồng
Sinh con là hiệu Lạc Long trị v́(1)

Theo truyền thuyết (tục truyền) th́ khai mở họ Hồng Bàng (2879 - 258 tr. CN) là Lộc Tục, con trai vua Đế Minh. Sau Đế Minh nhường ngôi lại cho con trưởng là Đế Nghi làm vua phương Bắc, và phong cho Lộc Tục làm vua phương Nam, xưng là Kinh Dương Vương, lấy quốc hiệu là Xích Quỷ. Bờ cơi nước Xích Quỷ phía bắc giáp Động Đ́nh Hồ (Hồ Nam), phía nam giáp nước Hồ Tôn (Chiêm Thành), phía tây giáp Ba Thục (Tứ Xuyên), phía đông giáp bể Đông hải. Kinh Dương Vương làm vua nước Xích Quỷ vào khoảng năm Nhâm tuất (2879 tr. CN) và lấy con gái Động Đ́nh Quân là Long Nữ đẻ ra Lạc Long Quân Sùng Lăm.

Lạc Long Quân lấy con gái vua Đế Lai tên Âu Cơ, sanh được 100 con trai. Chia 50 đứa con theo mẹ lên núi, 50 đứa con theo cha xuống bể Nam Hải. Lạc Long Quân phong cho con trưởng làm vua nước Văn Lang, xưng là Hùng Vương, tức Quốc tổ của dân tộc Việt Nam ngày nay. (2)

Tuy nhiên, theo sách Đại Việt Sử Lược do Tiền Hi Tộ đời nhà Thanh hiệu đính, có ghi một đoạn rất quan trọng như sau:

"Đến đời Trang Vương nhà Chu, năm 696-682 tr. CN, ở bộ Gia Ninh có người lạ, dùng ảo thuật, áp phục được các bộ lạc, tự xưng là Hùng Vương, đóng đô ở Văn Lang, hiệu nước là Văn Lang... Truyền được 18 đời, đều gọi là Hùng Vương."(3)

Như vậy là Hùng Vương đă xuất hiện ở thế kỷ thứ 7 tr. CN. Từ đó cho tới năm 257 tr. CN th́ nước Văn Lang bị Thục An Dương Vương thôn tính. Tính ra họ Hùng trị v́ được 439 năm, nếu đem ra 18 đời, th́ mỗi đời trung b́nh từ 25 tới 30 năm. Như thế có phần xác thực hơn là nói họ Hồng Bàng và họ Hùng cai trị cả mấy ngh́n năm như truyền thuyết ghi chép.

Thế nhưng trong truyện số 10 của Lĩnh Nam Chích Quái nói về chim Bạch trĩ, lại thấy ghi rằng: về đời vua Thành Vương nhà Chu, Hùng Vương sai bề tôi tự xưng là họ Việt Thường đem chim trĩ sang cống hiến. V́ ngôn ngữ bất đồng, Chu công phải dùng ba lần thông ngôn mới hiểu nhau được. Căn cứ vào sử kư của Tư Mă Thiên, bộ sử xa xưa nhất của Trung Hoa có ghi chép như sau:

"Năm Tân Măo thứ 6 (nhằm năm 1110 tr. CN) đời Thành Vương nhà Chu, phía nam bộ Giao Chỉ có họ Việt Thường, qua ba lần sứ dịch, dâng chim trĩ trắng."(4)

Nếu đúng như vậy th́ họ Hùng Vương đă trị v́ ít nhất là trên 800 năm. Không đúng theo sử kư của Tiền Hi Tộ, trong Tứ Khố Toàn Thư của nhà Thanh. Lại càng không đúng với Việt Nam Sử Lược của Trần Trọng Kim hoặc của truyền thuyết.

Đó là chiếu theo sử kư và tục truyền để t́m ngọn ngành tổ tiên dân Việt, mà chúng ta cũng đă thấy nhiều điều không trùng khớp hoặc bất đồng kiến với nhau. Nhưng cũng nhờ qua tài liệu quan trọng nêu trên, ta có thể chắc rằng dân tộc Việt bấy giờ có một ngôn ngữ riêng biệt. Chính v́ thế mà vua Chu đă phải ba lần kiếm t́m người thông ngôn mới có thể hiểu nhau được.

Về gốc tích của dân Việt, theo sự ghi chép của ông Trần Trọng Kim, dựa vào lập luận của các nhà nghiên cứu nước Pháp, viết rằng:

"Theo ư kiến của những nhà kê cứu của nước Pháp, th́ người Việt Nam và người Thái đều ở miền núi Tây Tạng xuống. Người Việt theo sông Hồng Hà lần xuống đông nam, lập ra nước Việt Nam ta bây giờ. C̣n người Thái th́ theo sông Mê kông, lập ra nước Tiêm La (Thái Lan) và các nước Lào."

Lại có nhiều người Tàu và người Việt cho rằng, nguyên khi xưa đất nước Tàu có giống dân Tam Miêu ở, sau đó giống Hán tộc ở phía Tây bắc đến đánh đuổi, chiếm giữ vùng sông Hoành hà lập ra nước Tàu, rồi lấn dần xuống phương nam. Người Tam miêu phải lẩn tránh vào rừng núi hoặc đào tị xuống miền Việt Nam ta bây giờ. (5) Tuy nhiên, ngay chính ông Trần Trọng Kim cũng không tin vào giả thuyết này.

Trong quyển Văn Phạm Việt Nam của Bùi Đức Tịnh (tr. 171 - 188) khi viết về lịch sử tiếng Việt, ngay câu đầu tiên ông Bùi Đức Tịnh tán thành thuyết của các học giả cho rằng Việt ngữ là một thứ tiếng thuộc về ḍng Thái. V́ ḍng tiếng Thái có hai đặc điểm: giọng trầm bổng như tiếng Trung Hoa, vừa có ngữ pháp đặt xuôi của loại tiếng Ấn độ - Mă Lai. Nhà bác học Schmidt cho rằng ḍng tiếng Thái thuộc về tông-chi rộng-răi bao trùm các ngôn ngữ của những thị tộc Đông Nam Á và Đại dương châu thời sơ cổ, và đề nghị đặt tên cho tông chi ngôn ngữ này là ''tông chi Úc - Á''. Nhưng thuyết của ông không được chứng minh một cách đầy đủ. Bác sĩ Rivet, trong đại hội các nhà tiền sử học họp tại Hà Nội vào năm 1932 cũng có đưa ra một ức thuyết: Từ miền nam châu Á hoặc từ Nam dương quần đảo, vào một thời đại tối cổ, đă có những đoàn di dân tản mác đi theo h́nh rẻ quạt, vượt trùng dương đến ở những đảo rải rác trên Thái b́nh dương và Đại tây dương ... Người ta thường gọi chung họ là các giống Đại dương nhân (Océaniens). Đó là những người Ne'gritos, Me'lane'sien (Australien), Indone'sien và Mông cổ. Theo các nhà nhân chủng học, có lẽ trước tiên, tại bán đảo Đông dương có hai giống người Me'lane'sien và Indone'sien. Do đó, có thể ức đoán rằng vào thời sơ cổ, đă có những thị tộc người Indone'sien ở vùng trung châu Bắc Việt và miền bắc Trung Việt. Một mặt khác, trước đời nhà Chu (khoảng 1050 đến 771 tr. CN) khắp vùng lưu vực sông Dương Tử, từ miền Vạn Huyện tỉnh Tứ Xuyên cho đến dọc miền biển cũng đă có chi nhánh của chủng tộc Indone'sien, mà sử gia Tàu gọi họ là giống Man di. Những phần tử Việt tộc này đă di cư lần xuống miền Nam theo đường sông hoặc đường biển.

Theo Đào Duy Anh, có lẽ nhóm Việt tộc ở miền bờ biển Phước Kiến, hằng năm dùng thuyền gỗ hoặc mảng tre giăng buồm, nhân gió bấc vượt biển đến các miền duyên hải phương nam, đại khái vùng Hải nam, vùng trung châu sông Nhị và sông Mă phía Bắc Việt ngày nay. Đến mùa gió Nồm, họ lại vượt biển trở về nguyên quán. Thế là ngay từ những ngày rất xưa, đă có sự tiếp xúc người Indonesian ở dọc theo bờ biển nước Bắc Việt với những người Indonesian, chi nhánh Việt tộc, ở vùng Phước Kiến. Khi nước Việt bị nước Sở diệt (333 tr. CN) làn sóng Việt tộc tràn xuống miền nam càng nhiều. Nhóm Việt tộc vùng Phước Kiến di cư vào miền bắc Việt nam, là nơi đă quen biết trước. Họ đem theo cái thị tộc cũ là Lạc, và một nền văn hóa tuy có chỗ tương đồng với thổ dân trước nhưng đă chịu ít nhiều ảnh hưởng của giống Mongolic ở phương Bắc. Sở dĩ có tên Lạc Việt ấy là v́ trong các cuộc vượt biển hàng năm, nhóm Việt tộc vùng Phước Kiến đi và về đồng thời với một giống hậu điểu thuộc loại ngỗng trời gọi là chim Lạc. Có lẽ họ đă nhận giống chim ấy là vật tổ .(6)

Theo nhà sử học người Pháp, ông Léonard Aurousseau, căn cứ vào tài liệu sử sách Trung Hoa, th́ dân tộc Việt Nam chính là một trong các dân Bách Việt gốc ở tỉnh Chiết Giang (Trung Hoa) vào khoảng thế kỷ thứ 5 tr. CN, rồi lần xuống phía nam, hợp với dân bản xứ, nhờ vào điều kiện địa dư thuận tiện, đă chống lại sự xâm lăng của Tần Thủy Hoàng. Dưới đời Triệu Đà, nhờ chế độ cai trị dễ dăi mà Triệu Đà khôn khéo biệt lập, tự củng cố địa vị ở phía nam xứ Trung Hoa, tránh được ảnh hưởng của người Tàu .(7)

Nhưng lập luận này đă không đứng vững khi ông Phạm Quỳnh xét về phương diện ngôn ngữ đă chất vấn trong bài '' Xét về cội rễ tiếng Việt Nam'' như sau: (8)

"Bọn dân Việt hồi đó, rợ Bách Việt là thủy tổ cho dân Việt Nam đó, nói tiếng ǵ? Nếu là tiếng Trung Hoa th́ không hiểu làm sao mà biến mất hẳn đi mà xuất hiện ra một thứ tiếng khác hẳn tiếng Trung Hoa. Nếu không phải là tiếng Trung Hoa, th́ các rợ Bách Việt ấy tất phải có một hay nhiều thứ tiếng thổ âm riêng. Như vậy th́ sao trong suốt các rợ Bách Việt ấy duy có người Việt Nam, tuy sau này c̣n phụ thuộc Trung Hoa đến ngàn năm nữa mà vẫn giữ được tiếng nguyên âm, c̣n thời các rợ khác ở Nam Phương nước Tàu bỏ mất hết đi để nói tiếng Trung Hoa cả? Nếu ta thừa nhận cái thuyết của ông Léonard Aurousseau, th́ cái vấn đề tiếng nói tưởng cũng khó giải quyết vậy".

Theo ông Lê Ngọc Trụ (9) th́ dân tộc Việt Nam đă có từ lâu đời sinh sống tại đồng bằng Bắc Việt. C̣n nhóm người Việt (Câu Tiễn) miền Chiết Giang, sau thời loạn Xuân Thu bị nhà Sở thôn tính (333 tr. CN) đă di cư xuống miền nam theo đất liền đến chung sống với các dân tộc khác như Việt-Đông-Hải vùng Ô Châu, Mân-Việt vùng Phúc Châu, Nam-Việt vùng Quảng Đông, Âu-Lạc-Việt vùng phía nam tỉnh Quảng Tây và Bắc Việt Nam, một lớp vào tới cả Thanh Hoá (Cửu Chân). Nhưng họ chỉ là nhóm người thiểu số và bị đồng hóa, chứ họ chẳng phải là gốc tích tổ tiên Việt Nam như ông Léonard Aurousseau đă nêu ra. Ngoài ra, ông Lê Ngọc Trụ c̣n cho rằng(10), tổ tiên dân tộc Việt đă cư trú ở những vùng triền núi từ sông Đà (Hắc giang) tới Quảng B́nh, sống chung hoà với dân tộc Mường. Cho nên đến ngày nay, tiếng nói ở những vùng này có nhiều chỗ tương tợ tiếng Mường. Dân Mường là dân miền núi, cho nên họ rút lần rải rác vào sâu dăy Hoành Sơn, do đó họ không bị ảnh hưởng văn hoá của các đại cường quốc Ấn Tàu, và chính v́ thế họ vẫn giữ được các cổ tục và tiếng nói của họ cũng không bị thay đổi nhiều. Nên khi so sánh hai thứ tiếng Mường Việt, ông cho rằng tiếng Việt và tiếng Mường có lẽ từ một nguồn gốc mà ra. Thí dụ:


Mường Thạch Bi Hà Tĩnh Hà Nội
ka Ga Gà
kảy Gái Gái
kốk kộk Gốc
ka?w Ga.w Gạo


Tiến sĩ Hương Giang Thái Văn Kiểm cũng có cùng quan điểm lập luận như giáo sư Lê Ngọc Trụ và cho rằng, dân Bách Việt phát xuất từ miền Duyên hải miền nam Trung Hoa và giống dân Lạc Việt sinh sống lâu đời tại đồng bằng miền Bắc Việt Nam hoàn toàn không cùng chủng tộc. Sau nhiều cuộc xung đột, hai giống tộc này đă chịu ḥa đồng chung sống với nhau như một đại tộc. Về sau, người Mường, cũng là sắc dân Lạc, đă chạy vào ẩn núp trong núi rừng, cao nguyên, để tránh sự xâm lăng đô hộ của người Tàu. Nhờ đó, họ vẫn giữ nguyên được ngôn ngữ, phong tục tập quán và kỹ thuật đúc trống đồng mà trước thời kỳ Bắc thuộc đă được đúc tại miền duyên hải Bắc việt và lưu vực sông Mă (nền văn hoá thạch khí Ḥa B́nh và Bắc Sơn với nền văn hoá đồng đen Đông Sơn). Do đó các nhà nhân chủng học cho rằng: '' người Mường là Tiền-Việt'' (proto Vietnamiens)(11) , v́ trong ngôn ngữ, tục lệ có nhiều điểm tương đồng với người Lạc. Ông có t́m được bản văn Mường-Việt nói về sự tích của sông Pờ (sông Bờ, tức sông Hồng ngày nay) trong quyển Cours de Langue Annamite của A. Cheon, do nhà in F-h Schneider, xuất bản tại Hà Nội năm 1899-1901 (nguyên văn):

"Khây khước măng pâu pô. Khi trước nghe người ta nói rằng cỏ mống ông, thên hốp là rằng có một ông tên gọi là ông Tùng, mà cở hai bợ chồng; ông Đồng, mà cở hai bợ chồng nă rú ra tế nă lấp cải nó rủ nhau để nó lập cái ksông Pơ. Nă tan lẽ ksông sông Bờ. Nó toan lấy sông Pờ pao tất Thạch Bi. Bơ nă Bờ vào đất Thạch Bi. Vợ nó mê, ti lê ksú tê, nă lấp mới đi lấy đá, để nó lấp ksông. Ḷng klởi skinh tha sông. Ḷng trời sinh ra mốch ông hốp là ông Sách; một ông gọi là ông Sắt; me thuỗng mê thếch pât bởi mói xuống mới thách vật với ông Tùng. Nă me pao ḷ, nă ông Đồng. Nó mới vào ḷ; nó tỏ ming nă pât ông Tùng đỏ ḿnh nó mới vật ông Đồng. Ông Tùng mê chẩi hết ḿng, ông Đồng mới cháy hết ḿnh, mê chết. Cho đên cải ksông mới chết. Cho đến cái sông dỉ chăng lấp ản, mê dênh cải cấy chẳng lấp được, mới nên cái Thác pờ dỉ. Thác bờ ấy."

Đọc đoạn văn trên, ta thấy tiếng Việt được chuyển dịch xen kẽ lẫn vào bản văn tiếng Mường, rất tối nghĩa. Cho nên tôi mạo muội viết ra hai bản Mường và Việt rơ ràng để quí vị dễ đọc và so sánh:


Bản văn tiếng Mường:

"Khây khước măng pâu pô, cỏ mống ông thên hốp ông Đồng, mà cở hai bợ chồng nă rú ra tế nă lấp cải ksông Pơ. Nă tan lẽ ksông Pờ pao tất Thạch Bi. Bơ nă mê, ti lê ksú tê nă lấp ksông. Ḷng klởi skinh tha mốch ông hốp là ông Sách me thuỗng mê thếch pât bởi ông Đồng. Nă me pao ḷ, nă tỏ ming nă pât ông Đồng. Ông Đồng mê chẩi hết ḿng, mê chết. Cho đên cải ksông dỉ chăng lấp ản, mê dênh cải cấy cái Thác pờ dỉ."


Bản văn dịch sang tiếng Việt:

"Khi trước nghe người ta nói rằng, có một ông tên gọi là ông Tùng, mà cả hai vợ chồng nó rủ nhau để nó lấp cái sông Bờ. Nó toan lấy sông Bờ vào đất Thạch Bi. Vợ nó mới đi lấy đá, để nó lấp sông. Ḷng trời sinh ra một ông gọi là ông Sắt mới xuống mới thách vật với ông Tùng. Nó mới vào ḷ, nó đỏ ḿnh nó vật ông Tùng. Ông Tùng mới cháy hết ḿnh, mới chết. Cho nên cái sông ấy chẳng lấp được, mới nên cái Thác bờ ấy."


Khi nhắc đến nguồn gốc của Việt ngữ, ông Phạm Thế Ngũ cũng có nêu giả thuyết là người Việt có cùng tông tổ với người Mường, v́ các nhà khảo cổ, khi xét về phong tục, lịch sử cũng như ngôn ngữ của người Việt, đă thấy có rất nhiều điểm giống với người Mường. Hiện nay, trong tiếng Việt có rất nhiều tiếng tương tự với tiếng Mường, và có thể xem đó là h́nh thức tối cổ của tiếng Việt tương đương, thí dụ :(12)

một Hai ba trời đất núi sông trâu gà tằm ăn lá dâu

móc Hai pa tḷy tất nủy không tlu kà thảm ăn lá tô


Thứ tiếng cổ ấy, về sau, trong ngôn ngữ người Việt, thâu nhận thêm những yếu tố vay mượn của các chủng tộc lân cận mà trở thành tiếng Việt. Và ông kết luận rằng: "dân tộc Việt Nam là kết quả tạp chủng và lai lẫn với các dân tộc đă sinh sống trên bán đảo Đông dương, và tiếng Việt là kết quả trại lẫn của nhiều thứ tiếng của các dân tộc ấy." (13)

Trong quyển Nguồn Gốc Mă Lai Của Dân Tộc Việt Nam(14), ông B́nh Nguyên Lộc đă có một số nhận định và chứng minh khoa học cụ thể về vấn đề nan giải nêu trên.

Theo ông, viết thượng cổ sử khác xa với viết sử. V́ viết sử chỉ cần sử liệu, c̣n viết thượng cổ sử th́ cần phải chứng minh bằng khoa học, do đó muốn t́m ṭi về các chủng tộc ta phải vận dụng kiến thức khoa học chính xác của ngành Chủng Tộc Học (Anthropologie physique). Riêng về nguồn gốc của một chủng tộc th́ khoa học chỉ nh́n nhận 3 chứng tích sau:

Khoa Chủng Tộc Học

Khoa KhảoTiền Sử

Khoa Ngôn Ngữ Tỷ Hiệu (Études comparatives des Langues)
Theo ông trên thế giới ngày nay không c̣n chủng tộc nào là thuần chủng. Ngay cả trên cao nguyên của nước ta có người Thượng mà ta cứ ngỡ là thuần chủng, nhưng thực sự họ đă lai giống đến nhiều lần rồi. Về vấn đề nguồn gốc dân Việt, ngôn ngữ Việt, từ lâu đă có những nhà bác học Pháp thuộc viện Bác Cổ Viễn Đông, các sử gia, ngữ học gia, giáo sư Việt Pháp khổ công t́m ṭi nghiên cứu, nhưng vẫn chưa t́m được một giải đáp thoả đáng. Và họ đă đưa ra một số ức thuyết khá hỗn loạn:

Ông Kari Himy cho rằng tiếng ta có bà con với tiếng Môn

Ông H. Maspe'so bỏ Việt Ngữ vào chung với Thái ngữ

Ông E. Souvignet cho rằng tiếng Việt có liên hệ với Mă Lai

Bs. Reynand nhấn mạnh về ngữ vựng Miên Việt giống nhau quá nhiều

Gs. Lê Ngọc Trụ và Sử gia Nguyễn Phương khẳng định tiếng ta là tiếng Tàu

Sg. Phạm Văn Sơn kết luận Việt ngữ + Việt chủng là một chủng tộc, một ngôn ngữ riêng biệt

Từ năm 1920 nhờ những cuộc phát kiến ngẫu nhiên của dân chúng vùng Đông Sơn tỉnh Thanh Hóa đă khai quật được một số cổ vật đồng pha kế tiếp nhau ở cách lưu vực sông Nhật Lệ, sông Gianh, sông Cả, sông Mă, sông Đà, sông Nhị, sông Lệ. Nghiên cứu sơ khởi cổ mộ Đông Sơn, người ta t́m thấy người chết có đồ tùy táng, trong đó có trống bằng đồng thau khá rực rỡ. Ước tính theo số tuổi cổ vật, mộ này ắt đă được chôn trước thời Hai Bà Trưng (40- 43) đến 32 năm. Nhưng qua đó vẫn chưa xác định được người dưới mồ là người bản xứ, v́ rất có thể họ là dân tộc khác sang nước ta rồi sau khi chết được mai táng tại đó. Măi về sau, khi khai quật được nhà bằng gỗ và tre đă hoá thạch, các nhà nghiên cứu khảo cổ đưa ra được một kết luận quan trọng. Nhà ấy có lối kiến trúc giống như h́nh nhà khắc trên trống đồng trong cổ mộ. Bấy giờ mới chắc chắn được là người có trống chôn theo là người bản xứ. Hợp kim của trống khai quật được phân chất và kết quả đưa ra đó là hợp kim đặc biệt, khác hẳn với hợp kim của Tàu, Ấn Độ hay của Tây phương thời đó. Các nhà bác học gọi người trong mộ táng được khai quật thuộc chủng tộc Indone'sien. Indone'sien, thuật ngữ của ngành Chủng Tộc học có nghĩa là Cổ Mă Lai, chứ không thuần nghĩa thông thường được chú giải trong các tự điển ngôn ngữ hiện nay là người dân của xứ Nam Dương quần đảo. Mặc dù các dân tộc Nam Dương, Mă Lai Á đều từ gốc chủng tộc Cổ Mă Lai mà ra nhưng đă không c̣n thuần giống.

Chủng Cổ Mă Lai phát tích từ Tây Tạng, hay nói rơ hơn là tại chân cao nguyên Tây Tạng, vùng đất quanh chân núi Himalaya (Hi-Malaya có nghĩa là núi của người Malaya).

Từ 6000 năm trở về xưa hơn, dân Cổ Mă Lai từ quanh cao nguyên Tây Tạng xuống chiếm đất Ấn Độ, đẩy lui thổ dân kém cỏi nơi đó lên vùng đồi núi và hợp chủng với chủng tộc Melane'sien đă có mặt từ lâu trên đất Ấn (Chủng Melane'sien chẳng những là thổ trước trên đất Ấn mà c̣n t́m thấy di tích ở khắp đất Trung Hoa và Đông Nam Á). Nền văn minh của họ tồn tại được một ngàn năm th́ bị dân Aryen xâm lăng đánh đuổi. V́ vậy, một mặt giống dân Indone'sien di cư về hướng Nam, đến bán đảo Mă Lai Á, sang Nam Dương quần đảo, rồi từ đó sang Madagascar đến tận Phi Luật Tân. Mặt khác họ di dân sang Đông Ấn, rồi từ Đông Ấn họ đi sang Hoa Nam (Trung Hoa), hoặc đi bằng đường biển sang Đông Pháp (danh từ cổ chỉ các nước Cổ Việt Nam, Ai-Lao, Cao Miên).

Vào khoảng 2500 năm sau, dân từ các vùng đất quanh núi Hy Mă Lạp Sơn (Himalaya) dưới sự thống lănh của Xy Vưu tới Hoa Bắc (Trung Hoa). Nhóm dân này được gọi là Cửu Lê gồm 9 nhóm, làm bá chủ Hoa Bắc không được bao lâu th́ bị người Tàu từ Tây Bắc dưới quyền của Hiên Viên xâm nhập. Dân Cửu Lê thua và bị đánh đuổi, chia làm hai: chi Âu và chi Lạc. Toàn thể chi Âu vượt Hoàng Hà để nam thiên, c̣n chi Lạc th́ lại chia hai, một số cũng vượt Hoàng Hà, số kia theo đường biển sang Đại Hàn, Nhựt Bổn, Đài Loan và Đông Nam Á. Rời đồng bằng Hoa Bắc th́ dân chi Âu chiếm địa bàn núi rừng ở Hoa Nam , c̣n dân chi Lạc th́ chiếm địa bàn sông ng̣i ở Hoa Nam và ở các vùng đất mới. Nơi đây, họ đă gặp các dân thổ trước nhưng đồng chủng cho nên đă sống chung ḥa không gây chiến tranh lấn đất. Người Tàu dùng danh từ Việt để chỉ bất kỳ thổ dân nào từ sông Dương Tử đổ xuống, tức nhiều nhóm dân gốc Cổ Mă Lai nhưng khác chi. Theo sử Tàu th́ có ba nhóm Lạc: Lạc bộ Trăi bị gọi là rợ Đông Di, có địa bàn ở sông Bộc, tỉnh Sơn Đông lên đến Hà Bắc; Lạc bộ Chuy bị gọi là rợ Khuyển Nhung, có địa bàn vùng sông Lạc (Thiểm Tây Ba Thục, ngày nay con sông Lạc này được đổi viết thành bộ Thủy); và Lạc bộ Mă, bị gọi là rợ Nam Man chỉ dân Việt ở Hoa Nam. Về phía Nam, đất Ngũ Lĩnh là địa bàn của các quốc gia Bách Việt trong đó có Đông Âu, Mân Việt và Tây Âu nhưng không có Cổ Việt. Mặc dù về mặt chủng học tộc, ta thuộc về Bách Việt nhưng không phải là dân của ba nước kể trên. Trong ba nước này, Tây Âu là một quốc gia cường mạnh nhất, gồm ba quận Nam Hải (Quăng Đông), Quế Lâm (Quăng Tây) và Tượng Quận (phần đất giữa Quăng Tây và Vân Nam). Theo bức dư đồ ngôn ngữ Ethnolinguistico Groups of Mainland Southeast Asia do Human Relations Area Files Yale University xuất bản th́ Tây Âu là địa bàn của người Thái, một dân tộc thuộc chủng Mă Lai mà người Tàu xưa gọi là dân Âu. Thái là một danh tự xưng của họ khi bị Hoa tộc lấn đất dữ dội. Nhà Tần tiêu diệt cả ba quốc gia Bách Việt này và họ lại phải nam thiên xuống thượng du Bắc Việt và Thái Lan ngày nay. Thái có nghĩa là '' tự do, thoái khỏí'. Trước đó họ xưng là Ngu hoặc Ngê-U. Tiếng Quan thoại phiên âm danh tự đó cũng là Ngê-U. Duy chỉ các nhà nho đọc sai ra là Âu, chứ người Mường họ vẫn đọc đúng là Ngu. Người Thái ở miền thượng du Bắc Việt ngày nay đă khác hẳn với người Thái Lan, v́ ngưởi Thái Lan đến bờ biển lập quốc cả hàng trăm năm và theo văn hóa của Ấn Độ và Phật giáo. C̣n người Thái thượng du Bắc Việt c̣n giữ nguyên văn minh cổ thời của họ. Theo như trên th́ truyền thuyết Âu Cơ và Lạc Long Quân rất tương đồng với bối cảnh lịch sử của dân Cửu Lê, khi bị Hiên Viên xâm lăng th́ phải chia hai, chi Âu chiếm địa bàn núi rừng (Âu Cơ là Tiên đem con lên núi) và chi Lạc chiếm địa bàn sông ng̣i, ven biển (Lạc Long Quân đem con xuống biển). Cả ba Lạc này đều có mặt tại Cổ Việt Nam nên ngôn ngữ của ta mới hỗn hợp tiếng Mă Lai nhiều đợt. Địa bàn phương đông của chủng dân Cổ Mă Lai bị dân Tàu lấn đất, họ đành phải nam thiên. Tới vùng đất mới, họ lại bị Tàu xâm lăng lần nữa, chẳng hạn như ở Cổ Việt bị nhà Hán chinh phục. Lần bị chiếm đất này, họ không c̣n đất lánh thân, nên một số ở lại chịu văn hóa Tàu, c̣n một số khác rút lên rừng núi, rồi v́ khí hậu và phong thổ không ưu đăi, thiếu thốn phương tiện canh tân nên nhóm người này bị thái hóa. Do đó người Thượng trên cao nguyên vẫn c̣n giữ nhiều phong tục văn hóa của chủng Cổ Mă Lai hơn dân ta, kẻ ở lại đồng bằng đă khác xa, nhất là khi bị ảnh hưởng văn hóa mới và hợp chủng với dân xâm lược.


Sau đây là những dấu vết Mă Lai c̣n sót lại trong xă hội Việt Nam ngày nay:

1. Trống Đồng:

Dân ta vẫn duy tŕ phong tục của Lạc Việt, như tả nhậm, xâm ḿnh, nhuộm răng, búi tóc, chít khăn, tục thờ thần Âm Dương Vật và cả tục thờ Thần Trống Đồng.

Sau thời gian dài nghiên cứu về thời đại đồng thau xưa ở Bắc phần Việt nam các nhà khảo cổ cho thấy rằng người Việt Nam thời xưa đă đạt được một tŕnh độ luyện kim và chế tác kim loại khá cao để đúc được nhiều loại trống đồng. Do số lượng trống đồng t́m thấy được tại miền Bắc Việt Nam quá nhiều và đủ loại cho nên các nhà khảo cổ đă nghĩ rằng Việt nam phải là quê hương của trống đồng. Tuy rằng cũng có t́m được một vài trống đồng rải rác tại vài nước Đông Nam Á hoặc vùng Nam Trung Hoa giáp ranh giới Việt Nam nhưng số lượng ít ỏi và kém mỹ thuật, nhất là các tầm vật này nằm trên những lộ tŕnh xuyên biên giới Việt-Hoa, nên đă làm các nhà khảo cổ nghĩ rằng đó có thể là những trống thâu lượm từ Việt Nam đem về.

Trong sách Đại Nam Nhất Thống Chí(15) ghi: "Núi Đồng Cổ: có tên nữa là núi Khả Lao ở cách huyện Yên Định 16 dặm về phía tây .... Phía tả núi có đền thần, trong đền có một cái trống bằng đồng, nặng chừng 100 cân, đường kính phỏng 2 thước một tấc, chiều cao phỏng 1 thước 5 tấc, một mặt trống rỗng, một mặt có chín ṿng tṛn, ở giữa mặt trống có rốn tṛn, chung quanh lưng trống là h́nh hồi văn chữ 'vạn', bên cạnh có văn chữ như h́nh văn tự khoa đẩu. Tương truyền cái trống này chế từ đời Hùng Vương. "

Trong tác phẩm Kiến văn Tiểu Lục, Lê Quí Đôn đă viết như sau: "Nước nhà, vua Thái Tông nhà Lư dựng miếu thờ Thần Đồng Cổ Sơn ở đằng sau chùa Thành Thọ. Hằng năm cứ đến ngày mồng bốn tháng tư lập một đàn ở trước miếu này, rồi dàn binh lính, đọc lời thề để quần thần cùng thề... ".

Nhiều thư tịch Trung Hoa xưa cũng có nói đến trống đồng có nguồn gốc ở Việt Nam như: (16)

Sách Bách Việt Nguyên Lưu Dư Văn Hóa, Lă Hương Lân ghi: "Thời cổ, văn hoá Việt rất đáng được lưu ư là sự chế tạo trống đồng và cách sử dụng. Trống đồng Lạc Việt rất nổi tiếng nên thường được gọi là Lạc Việt đồng cổ.

Sách Hậu Hán Thư quyển 54 thời Hậu Hán có ghi ở mục Mă Viện:

"Mă Viện thích cưỡi ngựa. Lúc sang đánh Giao Chỉ, ra lệnh tịch thâu trống đồng để đúc ngựa kiểu."

Sách Chu Phiên Chí, Triệu Như Quát cũng có kể về Mă Viện như trên.

Sách Lĩnh Ngoại Đai Đáp, Chu Khứ Phi, một học giả đời Tống, có thừa nhận rằng trống đồng không thuộc về văn hóa Hán.

Trong các sách Quảng Châu Kư, Tán Thư Trấn Thủ, Thủy Kinh Chú, Linh Biểu Lục Di đều có ghi: "Man, Di là chủ nhân của trống đồng Lạc Việt."
Ông V. Goloubew đă kể lại trong tập kỷ yếu B.E.F.E.O vol XXXIII, năm 1933 như sau: "Làng An-Nê, huyện An Định, tỉnh Thanh Hóa, là một vùng hoàn toàn Việt Nam, và gần đó không có dân Mường. Trong đền thờ trên đường Phủ Quăng, gần bến đ̣ An Định đưa sang sông Mă, có trống đồng cùng loại với trống đồng Hoà B́nh để ở Bảo tàng viện Hà Nội. Mặt trống rộng 0,85 và cao 0,58th. Trống này chỉ để thờ chứ không được đánh, bằng vào lớp bụi dày trên mặt trống..."

Ông R. Mercier th́ đối chiếu cách chế tạo trống đồng của dân Đông Sơn với cách chế tạo đồng đồng của dân Việt Nam ngày nay ở Thanh Hóa, Sơn Tây, Bắc Ninh, Hà Đông, Nam Định và thấy cả hai dân tộc đều dùng kỹ thuật và dụng cụ thô sơ y như nhau. Ông nghiên cứu chiếc trống lớn nhất ở bảo tàng viện L. Finot. Đó là một cái trống đúc nguyên khối, không có ráp mối. Bên hông trống đếm được cả thảy 280 vết đen h́nh vuông, một phân tây mỗi cạnh. Nhờ đó ông khám phá được kỹ thuật đúc trống thợ Đông Sơn xa xưa. Họ làm hai cái khuôn, một lớn một nhỏ, cái nhỏ nằm trong cái lớn, hai cái cách nhau khoảng 1/2 một phân tây, khoảng trống ấy được chêm bằng các khúc gỗ. Khi đổ đồng pha vào khoảng trống ấy, gỗ chêm bị cháy và để lại dấu vết bên hông trống. Ông Mercier nói rằng chỉ có dân Việt Nam các tỉnh cao nguyên mới đúc bằng kỹ thuật và dụng cụ thô sơ như thế mà thôi.

Về vấn đề vật tổ biểu tượng của dân Việt là chim Lạc (theo ông Đào Duy Anh đưa ra) th́ ông B́nh Nguyên Lộc không đồng ư, v́ chữ Lạc được viết với dạng bộ Trăi, bộ Chuy và bộ Mă chứ không hề viết theo dạng bộ Điểu, chỉ loài chim. Theo ông th́ vật tổ biểu tượng của dân ta ngàn xưa là cây cau, nai, mặt trời, giao long bằng cứ vào những h́nh chạm khắc trong các đền đài chùa chiền, trên các cổ vật Đông Sơn, phong tục, cổ tích vv... Danh hiệu Văn Lang cũng từ đó mà ra, có nghĩa là một loại cau có sọc trắng, chứ không thuần nghĩa là người con trai xâm ḿnh.


2. Kiến trúc:

Ngôi nhà cổ Việt độc nhất, do ông Pajot nhân viên của viện Viễn Đông Bác Cổ t́m được tại bờ sông Mă năm 1927, nhưng măi đến 17 tháng Giêng 1938, nhà khảo cổ V. Goboulew mới báo cáo trong một buổi thuyết tŕnh. Có sự chậm trễ đó cũng bởi v́ ông gặp khó khăn trong việc định tuổi cho các vật liệu dùng làm căn nhà. Và căn nhà đó được định cùng tuổi với ngôi mộ cổ đă khai quật.

Đó là một nhà sàn có cột cái cao 4,50 thước, sàn cao 1 thước. Mái nhà dài xuống tới sàn, và v́ thế mà cửa phải trổ ra ở góc hồi. Sàn bằng tre sặt, một loại tre giống tầm vong ở miền Nam. Sườn nhà không có trính ( loại sườn nhà mà miền Nam gọi là nọc ngựa, miền Trung gọi là nhà chữ Đinh). H́nh dáng ngôi nhà này giống nhà khắc trên trống đồng có mái cong quớt lên và đó là lối kiến trúc của tất cả các nhóm dân Cổ Mă Lai và Kim Mă Lai.

Ngày nay nông dân ở nhiều đảo Nam Dương vẫn c̣n cất nhà như vậy, và người Chàm, cũng gốc Mă Lai, giữ lối kiến trúc đó cả đến trong những xây cất bằng gạch. Loại nhà đó người Chàm gọi là nhà Thang-giơ. Danh từ Thang-giơ do tiếng Mă Lai Nam Dương Tanga mà ra, có nghĩa là cái thang. Dân Việt gọi đó là nhà sàn.


3. Tín ngưỡng

Có rất nhiều nhóm Mă Lai thờ mặt trời hoặc ông trời. Ngay cả Mă Lai Nhật Bản cũng thờ nữ thần Thái Dương. Tất cả đều ăn khớp với h́nh trên mặt trống đồng. Tục thờ dương vật và âm vật của chủng Mă Lai vẫn c̣n tồn tại ở vài làng Bắc Việt (báo Ngày Nay, tác phẩm của Toan Ánh và Lê Quang Nghiêm). Tôn giáo ấy chẳng những được thấy ở Bắc Việt mà c̣n có cả ở Trung Việt. Ngay cả bên Nhật ngày nay vẫn c̣n giữ tín ngưỡng này.


4. Đối chiếu chỉ số sọ

Dựa theo chỉ số sọ rút từ quyển État actuel de la crânologie indochinoise của các bác sĩ P. Huard, F. Saurin, Nguyễn Xuân Nguyên, Nguyễn Văn Đức - Hà Nội 1938 - th́ các dân tộc gốc Mă Lai đều có chỉ số sọ trên 80, như Mă Lai, Thái, BắcViệt, Cao Miên và Đại Hàn, ngoại trừ Nhật Bản, Mường và người Thục. Chỉ số sọ của người Tàu th́ luôn luôn dưới 80.

Người Nhật có chỉ số sọ thấp nhất trong các nhóm Mă Lai Bách Việt chỉ v́ họ bị lai giống với Tàu quá nhiều.

Người Mường mặc dù họ là Cổ Mă Lai như tất cả các phụ nữ và bần dân lại thuộc chủng Melanesien, chỉ trừ các đàn ông cấp lănh đạo, do đó chỉ số sọ trung b́nh của họ không giống chỉ số sọ trung b́nh của người Bắc Việt Nam.

Người Thục có chỉ số sọ rất giống chỉ số sọ Trung Hoa, mặc dù họ thuộc chủng Thái. Cũng chỉ v́ họ đă lai giống với Tàu trên cả hai ngàn năm rồi.

Chỉ số sọ của người Việt miền Nam thấp hơn chỉ số sọ của người Việt miền Bắc, chứng tỏ rằng người Việt miền Nam lai Tàu nhiều hơn người Việt miền Bắc.


5. Ngôn ngữ tỷ hiệu

Theo ông B́nh Nguyên Lộc th́ một số danh từ Mă Lai trong ngôn ngữ Việt không phải là vay mượn hiển nhiên của các dân tộc khác như Chàm, Miên, Mường, Thái mà do từ gốc Cổ Mă Lai mà ra. Ông thẳng thừng bài bác lập luận cho là tiếng Việt là tiếng Tàu của sử gia Nguyễn Phương. Trong quyển Việt Nam Thời Khai Sinh, trang 230, sử gia Nguyễn Phương viết: "Hầu như có thể nói được rằng tiếng Việt Nam ngày nay, sau 10 thế kỷ độc lập, vẫn c̣n chính là tiếng Tàu, nhưng chỉ đọc lên một cách hơi khác với cách đọc của những tiếng địa phương ở Trung Quốc. Cố nhiên, trong Việt ngữ, đôi khi có xen vào đôi số những tiếng không phải gốc Tàu, như tiếng Mọi, tiếng Chàm, những hiện tượng đó không nói lên ǵ khác ngoài sự người Việt Nam trên đường bành trướng, đă có gặp người Mọi người Chàm, cũng một cách như họ đă gặp người Pháp trong thế kỷ qua và họ đă thâu nhận một số tiếng Pháp trong kho ngôn ngữ của họ".

Nhưng theo ông B́nh Nguyên Lộc th́ nếu đă phải vay mượn của Tàu th́ tựu chung ta chỉ vay mượn những tiếng chỉ những ư niệm phức tạp, những dụng cụ lạ, vật dụng lạ. Như danh từ nước là một danh từ tối quan trọng để chỉ chất mà ta dùng hàng ngày để sống đă được sử dụng để gọi từ ngàn xưa, vậy th́ sao ta không dùng chữ thủy của Tàu.

Vả lại với thiên kiến của một nước luôn tự hào là văn minh và xem cái ǵ của họ đều hơn của Man di cả, nhất là vấn đề ngôn ngữ, th́ tất nhiên những danh từ như Lá, Trăng, Ngựa, Cḥi, Túp, Cơm, Trâu, Cá, Bông, Chim, Vua, Cây dừa vv... ta phải nhất nhất dùng chữ Tàu, không nên vay mượn chữ của Mọi làm chi. Do đó chỉ có một cách trả lời là nó xảy ra thời thượng cổ, lúc hai dân tộc c̣n là một, tức ta với họ đồng chủng với nhau.

Điều này ông đă chứng minh khi đối chiếu các danh từ Việt với các dân tộc chủng Cổ Mă Lai, nếu ta không giống Chàm th́ cũng giống Khơ Me, không giống Khơ Me th́ cũng Thái, không giống Thái th́ cũng giống người Thượng. Tóm lại danh từ Việt thế nào cũng giống danh từ của nhóm dân cùng chủng Cổ Mă Lai nào đó.

Sau đây là một số bản đối chiếu ngôn ngữ rút ra tưø quyển NGMLCDTVN của ông:

Việt Nam : Cá
Sơ Đăng : Kaa
Mạ : Ká
Chàm : Kán
Mă Lai : Aka

Việt Nam : Cột
Sơ Đăng : Kơt
Bà Na : Kơơt
Chàm : Kaat
Mă Lai : Ikaat

Việt Nam : Mắt
Sơ Đăng : Mat
Mạ : Maht
Chàm : Kán
Mă Lai : Mata

Việt Nam : Mặt trăng
Bà Na : Mạt tlăng
Mạ : Maht kăn
Chàm : Blaăng
Mă Lai : Bulăng

Việt Nam : Sông
Chàm : Krong
Mường : Không
Bà Na : Krông
Mă Lai : Sôngai

Việt Nam : Trái (blái)
Mường : Blái
Bà Na : Plây
Sơ Đăng : Plây
Thai : Pho la

Việt Nam : Cháu
Bà Na : Sạ
Mạ : Sáu
Mường : Cau
Mă Lai : Chu

Việt Nam : Chim
Sơ Đăng : Chim
Mường : Chim
Bà Na : Sêêm
Kha?La'Vàng : Tiêm

Việt Nam : Con (cái)
Mường : Kon
Bà Na : Koon
Sơ Đăng : Kooon
Cao Miên : Kôn

Việt Nam : Con (vật)
Bà Na : Ko
Mạ : Ko
Cao Miên : Ko
Mường : Ko

Việt Nam : Ngày
Cao Miên : Thngay
Mường : Ngai
Sơ Đăng : Haai
Môn : Tngay

Việt Nam : Con ruồi
Mạ : Ko Rhai
Bà Na : Ko Rooi
Mường : Ko Ruuêi
Cao Miên : Ko Ruy

Ngoài ra, ông cũng khám phá ra khá nhiều điều lư thú trong ngôn ngữ như:

Người Mường có danh từ Khai để chỉ con chó, đồng thời lại có nghĩa là con cọp. Theo cố đạo L. Cadière th́ tiếng Việt xưa cũng gọi con chó là Khai, h́nh thức cổ sơ của danh từ con Cầy. Danh từ Bố Cái Đại Vương, Cái là danh từ Mă Lai, có nghĩa là ông cha hùng mạnh, ông cha thủ lănh. Hiện nay Mă Lai vẫn c̣n có danh từ Ibu La'ki, đúng nghĩa Bố Cái, v́ Ibu=bố, La'ki=Cái, Ibu La'ki có nghĩa là nhà lănh đạo.

Danh từ La'ki của Mă Lai biến thành Ĺcáy của Chàm và Cái của Việt. Danh từ riêng của miền Nam "người lại cái", có nghĩa là bán nam bán nữ, chắc chắn là do danh từ Chàm mà ra, đó là "Càmay lagi ĺcáy" dịch ra là "đàn bà lại c̣n đàn ông". Ta nuốt mất chữ Càmay lagi, chỉ c̣n Ĺcáy biến thành Lại Cái. Hiện nay người miền Nam vẫn thường nói sai là "đàn ông lại cái", chỉ v́ họ không rơ căn nguyên và lại hiểu sai chữ Cái là Đàn bà. Ngay cả danh từ Thợ Cái, Sông Cái, hoặc trong lúc chơi bài bị bắt làm Cái cũng đồng nghĩa nêu trên.

Người Việt miền Nam thường dùng chữ Tía để chỉ người cha. Đó là danh từ Tia của dân Thất Mân, Mă Lai đợt II. Các đảo Mă Lai đều nói là Tưa, có nghĩa là cha vợ, chứ không phải là Cha như người Việt miền Nam đă dùng sai.


6. Đồng bào Mường

Gọi là đồng bào, bởi v́ theo ông B́nh Nguyên Lộc rằng khoa học đă nh́n nhận rằng dân tộc Mường là Indonesien (Cổ Mă Lai) từ hơn thế kỷ nay, và ông đă chứng minh là dân ta cũng là gốc Mă Lai th́ họ và ta là đồng bào rồi vậy.

Để viết về dân Mường, ông đă chọn tài liệu chủ lực cho sự nghiên cứu của ông, một cuốn sách mà ông thấy là đầy đủ nhất về dân tộc này, đó là quyển Les Mường, Géographie humaine et Sociologie của cô Jeanne Cuisinier do Viện Dân Tộc Học, Bảo Tàng Viện về Con Người xuất bản tại Paris năm 1946.

Như trong phần đo chỉ số của các giống tộc ở trên, người Mường không thuộc chủng Mă Lai mà lại thuộc chủng Thái, trong khi họ có ngôn ngữ rất gần với ta. Cô J. Cuisinier cho biết rằng quí tộc Mường, gia đ́nh và họ hàng của các quan Lang, các thổ đạo, các hương chức hội tề th́ xinh đẹp như người Việt. C̣n bần dân và tất cả phụ nữ, kể cả phụ nữ thuộc hàng quí phái cũng bé choắt và xấu xí.

Ông B́nh Nguyên Lộc giải thích rằng người Mường là quí tộc Lạc Việt từ Hoa Nam nam thiên cho nên không mang đàn bà theo kịp, họ đến đây hợp chủng với dân Melane'siens da đen xấu xí và lănh đạo dân Melane'sien cho đến ngày nay. Vào thời thượng cổ, khi mà một cuộc di cư lớn lao xảy ra th́ đa số phụ nữ bị bỏ rơi, hoặc yếu sức chết dọc đường. Cho nên khi đến địa bàn định cư, đàn ông goá vợ hay thanh niên th́ lấy dân thổ trước làm vợ. Chính v́ thế mà phụ nữ của họ mới không đồng chủng với họ.

Xét về ngôn ngữ th́ văn phạm của hai dân tộc Mường và Việt giống hệt nhau:


Tiếng Việt Tiếng Mường

Ba hồn bảy vía con đùa (con trai), con gái, đâu đi về cùng bố, cùng mẹ, ăn cơm, ăn cá
Pa hồn pải piái on tứa, on kai, no tỉ vên kung pô, kung mè, ăn kơm ăn ka

Bố ơi chết bỏ ta làm sao vậy, thân ḿnh ăn đâu ở đâu bố ơi
Pô ơi keát bô ta la no p̣, thân ḥ ăn no ở no pô ơi!

Ăn ra khói nói ra lửa
Ăn za khuê nói za lửa

Để cho quỉ xa ma sợ
Tê co kwi sa ma đượi

Vía lúa ơi, về đụn về nhà mà ở
Piái ló ơi, vên tun vên nhà ma ở!

Cơm như vàng ṛng
Kơm như yang rong

Danh từ Vua, th́ họ nói là Bua. Trời, th́ họ nói là Blời. Các cố đạo ngày xưa tại Việt Nam cũng viết là Bua, Blời, không phải v́ các ông không biết âm Tr, mà bởi v́ thuở đó ta cũng giống dân Mường đều không có âm Tr. Trái cây họ đọc là Tlai kây, Trái ngang họ nói là Plái ngang, Trâu họ kêu là Tlu vv...

Ngoài ra, trên mặt các trống đồng khai quật có khắc bộ h́nh một số người cầm gậy thọc xuống một vật mà đa số các nhà bác học Âu Châu cho rằng đó là động tác giă gạo. Nhưng nhà khảo cổ Lê Văn Lan đă lên xứ Mường và đă thấy người Mường ngày nay vẫn c̣n đánh trống như vậy, tức dùng gậy thọc xuống mặt trống.

Cô J. cuisinier c̣n viết rằng cô đă thấy toàn thể người Mường nhuộm răng đen, một số xâm ḿnh, toàn thể ăn trầu, họ có đồng bóng và có sử dụng trống đồng loại lớn. Loại trống này chỉ có các quan Lang mới có và số tia của ngôi sao trên mặt trống càng nhiều th́ tỏ rơ thế lực của ông quan Lang ấy, thông thường chỉ có 7,8 tia mà thôi.

Nói tóm lại, những giả thuyết, những lư luận mà các nhà ngữ học, bác học, sử học, nhân chủng học ngoại quốc cũng như người Việt nêu trên đă cho ta nhiều điều lư thú về nguồn gốc dân tộc cũng như nguồn gốc tiếng Việt. Qua đó, quí vị có thể tự suy ra kết luận hay ít nhiều cũng tạo hứng khởi trong việc t́m về nguồn cội văn hóa nước ta.

Tĩnh Túc

thanh.nguyen@student.uni-ulm.de



Chú thích:

(1) Việt Nam Quốc Sử Diễn Ca, Lê Ngô Cát và Phạm Đ́nh Toái, tr.48

(2) Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim, tr. 11-12, Anh hùng nước tôi, MTQGTNGPVN, tr. 43

(3) Việt Nam Tinh Hoa, Thái văn Kiểm, tr. 36

(4) Việt Nam Tinh Hoa, Thái văn Kiểm, tr. 146 - 147

(5) Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim, tr. 5

(6) Nguồn gốc dân tộc Việt Nam, Đào Duy Anh, 1950.

(7) Tầm Nguyên Tự Điển, Lê Ngọc Trụ, tr. 11

(8) Nam Phong, số 110, tháng 10 năm 1926

(9) Tầm Nguyên Tự Điển VN, tr. 12

(10) Chánh tả Việt Ngữ, tr. 19

(11) Việt Nam Tinh Hoa, tr. 100-101, tr. 155-158

(12) Mượn của A. Chéon trong Note linguistique sur les Muong, BEFFEO, T5, tr, 338-339

(13) Tầm Nguyên Tự Điển, Lê Ngọc Trụ, tr. 13

(14) Nguồn Gốc Mă Lai Của Dân Tộc Việt Nam - Xuân Thu xuất bản

(15) Đại Nam Nhất Thống Chí - Quốc Sứ Quán Triều Nguyễn, quyển 2, tr. 255, 288

(16) Mượn của Phan Hưng nhơn, Diễn Đàn Phụ Nữ 183 - 1999, trong bài "Nh́n lại nền văn hoá Đông Sơn để nhó lại nguồn gốc của Trống Đồng".