Khám phá enzyme fluorinase

Phan Chiêu Quân


Fluor (F) là một nguyên tố có hoạt tính rất cao nên nó kết hợp dễ dàng với ngững nguyên tử khác để thành những hớp chất vô cùng bền (vì lực nối mạnh).

Thí dụ trong lớp vỏ trái đất, hợp chất fluorur là hợp chất rất phong phú so với các hợp chất Halogène (Fluor đứng hàng trên cùng của họ Halogène, F có 9 diện tử, chỉ có 2 tầng diện tử nên súc hút giữa nhân và các điện tử rất lớn. Có âm độ rất lớn). Trong thành phần vỏ quả đất, đó là những hợp chất vô cơ (minéral) rất chắc, không hòa tan trong nước.

Còn những hợp chất hữu cơ ta chỉ mới tìm thấy có 12 hợp chất. Bởi vậy ta thấy rằng sự tổng hợp hóa sinh chưa được biết rộng rãi

Lấy chất protéine trích từ Streptomyces Cattleya cho ủ với Flourure de Potassium (KF) và S-adenosylmethionine sẽ cho chất 5´-fluoro-5´-deoxyadenosine, chất này sẽ dược cho ra chất Fluoroacetate FCH2CO2– nhờ những diếu tố khác (enzyme)




Các nhà khoa học ở Scotland đã khám phá enzyme fluorinase này là lần đầu tiên trên thế giới. Enzyme này là một chất xúc tác sinh học cho phản ứng liên kết carbon với flo như trình bày ở trên.

Phản ứng này sẽ góp phần tạo ra các hợp chất đa dạng chứa Flo ngày càng trở nên quan trọng trong lĩnh vực thương mại như nhựa không dính Teflon, thuốc chống suy nhược Prozac và chất dùng trong hóa trị liệu chữa bệnh ung thư 5-fluorouracil.

Khám phá này được giáo sư David O’Hagan và các cộng sự của ông ở trường đại học Tổng hợp St Andrews công bố trên tạp chí Nature và đang trong giai đọan đăng ký bằng sáng chế. Giáo sư O’Hagan cho rằng việc nhận biết enzyme fluorinase mở ra khả năng điều chế các hợp chất flo có ý nghĩa quan trọng về mặt sinh học, sử dụng chất xúc tác sinh học thay cho phương pháp hóa học.

David O’Hagan

Tuy nhiên, theo giáo sư thì thử thách hiện nay là tìm cách tạo ra thật nhiều chất xúc tác này để cung cấp cho các nhà nghiên cứu trên thế giới

Theo tin từ University of St Andrew (21.03.2002)