|
Đây là tấm hình chụp lúc Tổng thống Mỹ, Obama đón tiếp Thủ tướng Harper của Canada, tại Hội nghi cấp cao về An toàn Nguyên tử, Washington ngày 12/4/2010 Cái chỉ tay của T/T Obama đã gây ra nhiều câu chuyện trong giới truyền thông của Canada. Tấm hình đã gợi ra ngay tính bấp bênh bất diệt của Canada trước sức mạnh của Mỹ. Vẻ mặt của Thủ Tướng Harper nói “ Xin đừng đánh tôi bằng cây gậy lớn của anh. Tôi luôn thành thật xin lỗi về chuyện dầu cát , gỗ mềm và chuyện cướp lấy huy chương vàng của đội hockey của anh.”. Trong khi đó, Obama dường như không có nghi ngờ gì hết, đầy tự tin trong việc chỉ huy bộ hạ phía bắc của mình. Loại hình như vậy chỉ gợi ra tình cảm không thích Mỹ trong lòng người Canada trong nhiều thế hệ qua. Canada và Mỹ trước đây đều cùng là thuộc địa của Hoàng gia Anh . Quan hệ giữa 2 nước có nhiều xung đột trong thời gian đầu lập quốc của Mỹ. Quân đội của Canada và Anh đã phản kích khi Mỹ đi xâm chiếm các thuộc địa Bắc Mỹ , kéo dài 3 năm (1812-1815). Sau chiến tranh, biên giới giữa 2 nước đã được giải trừ vũ khí và được bảo vệ trong hoà bình. Tuy 2 nước đã từng hợp lực quân sự trong 2 trận đại chiến thế giới nhưng vẫn làm Chiến tranh Lạnh với nhau 1 thời gian. Người Canada đôi chút nghi ngờ về những chính sách của Mỹ, mặc dù đã có những quan hệ mật thiết với nhau qua trao đổi 1 số lượng quy mô về mậu dịch và di dân. Người Canada luôn lo sợ bị áp đảo bởi người láng giềng có dân số và kinh tế gấp mười lần của mình. So sánh quốc lực của 2 nước ta thấy:
Canada xuất khẩu qua Mỹ trong 5 năm qua :
Source of data: Statistics Canada (đơn vị
là 100 triệu đô la Canada)
Canada nhập khẩu từ Mỹ trong 5 năm qua:
Source of data: Statistics Canada (đơn vị
100 triệu đô Canada)
Theo thống kê của năm 2009, Canada đã xuất qua Mỹ những sản phẩm chính như: -Dầu thô (37 tỷ), Xe chở hành khách, khí đốt, phụ tùng xe hơi, sản phẩm dầu hỏa, chất pha chế thuốc, nhôm, hộp thùng, kính thủy tinh, nhiên liệu đốt, v.v… Canada đã nhập lại từ Mỹ những mặt hàng như: -Phụ tùng xe hơi,(14,5 tỷ), xe buýt, xe tải, xe chở hành khách, phụ tùng máy bay, thiết bị điện, chất pha chế thuốc, hóa chất plastic, phụ tùng và máy móc công nghiệp, v.v… Điểm đáng chú ý là có những mặt hàng mà 2 nước cùng sản xuất và chia sẻ lợi ích cho nhau, ví dụ như: xe chở hành khách (Canada xuất 22,7 tỷ đô, nhập lại 8,4 tỷ đô), phụ tùng xe hơi (Canada xuất 7,6 tỷ , nhập lại 14,5 tỷ ), dược liệu (Canada xuất 5 tỷ, nhập lại 4,7 tỷ ). Tháng 4/2009 cả 2 chính phủ đã ra tay cứu giúp tập đoàn GM để không bị phá sản. Về nông nghiệp, gạo là mặt hàng mà Mỹ có ưu điểm cạnh tranh, đã xuất cho Canada 201,8 triệu đô. Canada có thế mạnh là dầu thô và nhờ kinh tế tăng trưởng ổn định nên hiện nay (20/4/2010) đồng đô la Canada đã vượt qua đồng Mỹ (=1,0043USD). Hiện nay, quan hệ 2 nước được xem là 1 quan hệ quốc tế phát triển và thành công nhất, 2 nước là bạn đồng đội trong vấn đề kinh tế. Kể từ khi có Hiệp định Tự do Mậu dịch Bắc Mỹ (NAFTA) của 3 nước Canada,Mỹ và Mexico, ký vào năm 1994, kinh tế của 2 nước đã dần dần dung hợp với nhau, có biên giới phi vũ trang dài nhất thế giới, hổ trợ nhau trong việc phòng thủ . Tuy nhiên, gần đây cũng có xãy ra nhiều cuộc tranh luận mậu dịch chung quanh vấn đề NAFTA như việc xuất cảng gỗ mềm và dầu của Canada, ảnh hưởng môi trường, di dân bất hợp pháp và vấn đề đe dọa của khủng bố. Về mặt ngoại giao, 2 nước có nhiều điểm bất tương đồng những vẫn luôn là đồng minh với nhau. Canada đã không đồng ý với chính sách của Mỹ về chiến tranh Việt Nam, quan hệ với Cuba, Chiến tranh Iraq, cấu tưởng phòng vệ Missile , chiến tranh chống khủng bố, và 1 vấn đề tranh luận ngoại giao nhỏ là đường qua bắc tây là lãnh hải quốc tế hay nằm trong quyền hạn của Canada. Hàng năm có khoảng 200 triệu người dân của 2 nước vượt qua biên giới để thăm viếng lẫn nhau, trị giá giao lưu này lên đến 1,2 tỷ USD.
Khác với người tiền nhiệm, ngày 19 tháng 2 năm 2009, Sau khi nhậm chức, Tổng thống Obama đã chọn Canada là nước đầu tiên cho chuyến công du ra nước ngoài. 2 vị nguyên thủ đã xác nhận tầm quan trọng của mối quan hệ hiện nay giữa 2 nước, là quan hệ hợp tác hữu nghị, đồng minh, bạn đồng đội và láng giềng. Ông Obama nói rằng trong 4 năm tới 2 nước sẽ ở cùng 1 vi trí (spot) như nhau, ông không ép Thủ tướng Harper tăng quân ở Afghanistan, mặc dù 1 tuần trước đó ông đã tuyên bố là sẽ tăng thêm 17 000 quân cho chiến lược mới ở Afghanistan. Để ám chỉ việc đánh thuế nhập gỗ mềm từ Canada của chính quyền tiền nhiệm Gorge W.Bush, ông Harper nói: “Có 1 vài điều khoản trong hiệp ước WTO (World Trade Organization) và thỏa thuận NAFTA (North American Free Trade Agreement) cho phép các chính phủ được quyền dành ưu tiên cho trong nước và chọn cách giải quyết. Nhưng chỉ cho phép trong 1 vài trường hợp và có giới hạn. Chúng tôi tin tưởng nước Mỹ tôn trọng triệt để những giao ước quốc tế”. Ngoài ra 2 bên đồng ý sẽ hợp tác khai thác năng lượng sạch, tiến tới chiến đấu với sự hâm nóng của quả địa cầu. Ngày 30/3/2010, Bà Clinton khiển trách Canada đã thất bại trong viêc mời người xcăng-đi-na-vi và nhóm người bản xứ để bàn về tương lai của tài nguyên giàu có ở Bắc cực. Bà nói vấn đề không phải chỉ riêng cho Canada mà là hậu quả chung của nó. Bà cũng phát biểu rằng Mỹ muốn Canada ở lại Afghanistan đến hết năm 2011. Hưởng ứng lời kêu gọi đó, Canada đã lập lại vị trí của mình là sẽ duy trì 2800 lính hiện nay (thay vì 600 như đã tuyên bố) đang đóng trú tại thành phố phía nam của Kandahar cho tới cuối năm tới. Mặc dù cho đến nay đã có 140 lính Canada chết tại Afghanistan và theo kết qủa thăm dò thì sự ủng hộ của dân chúng Canada cho nhiệm vụ này đã xuống thấp. Mối quan hệ của Canada và Mỹ có nhiều điểm tương đồng với mối quan hệ của người Anh và người Pháp chung sống trong Canada, kể từ năm 1815 tới nay, ròng 195 năm, mối quan hệ này vẫn còn được duy trì và phát triển chính là nhờ: -Hai nước đã tôn trọng và hiểu biết lẫn nhau. -Cư xử bình đẳng cùng có lợi ngang nhau. -Cùng xuất phát nhắm tới kế hoạch lớn , triển khai những điểm giống nhau và luôn tìm cách thỏa thuận trên những điểm khác nhau. -Không can thiệp vào chuyện nội bộ của nhau.
Montréal ngày 21/4/2010 Ngô khôn Trí
Tham khảo: http://fr.wikipedia.org/wiki/Relations_entre_le_Canada_et_les_%C3%89tats-Unis http://www.canadainternational.gc.ca/boston/commerce_can/2009/index.aspx?lang=fra http://ca.news.yahoo.com/s/capress/100330/national/us_cda_hillary_clinton_1 http://www.fina-nafi.org/fr/integ/alena.asp?langue=fr&menu=integ http://www.canadainternational.gc.ca/boston/commerce_can/2009/ri.aspx?lang=fra http://edition.cnn.com/2009/POLITICS/02/19/obama.canada/index.html http://www.canadainfolink.ca/charteleven.htm http://www.cdfai.org/PDF/Canada%20and%20the%20United%20States%20Good%20Neighbours.pdf http://import-export.suite101.com/article.cfm/canada-trade-statistics-2009
|
