La justice se penche sur la Cité du cinéma de Besson

Cho
đến nay, nếu các nhà làm điện ảnh của Pháp phải xuôi ngược đó đây tìm phim
trường để thực hiện tác phẩm, hay các nhà làm phim ngoại quốc quay tại Pháp
thì ngoại cảnh dễ rồi, cứ nhắm thiên nhiên và thành phố mà cho máy chạy,
nhưng khi vào cảnh bên trong lại phải chạy sang Anh hay Hung Gia Lợi… thì
bây giờ, một tinh cầu mới đã chiếu rực rỡ mảnh đất của Thủ đô Ánh sáng :
Cité du cinéma đã ra đời.
Ngày 21 vừa qua, Cité du cinéma (Thành phố xi nê) đã
được khai mạc sau 12 năm miệt mài theo đuổi. Đây là là một “Hollywood trên
sông Seine”, “Hollywood kiểu Pháp” khởi từ “ước vọng điên khùng” của Luc
Besson, doanh nhân và là người thực hiện, nhà sản xuất phim người Pháp tài
năng, hảo tâm và nhiều hoài vọng. Với Cité du cinéma, trung tâm phim
ảnh duy nhất Âu châu này, từ nay người ta có thể làm phim tại Pháp từ A đến
Z không phải chạy đi đâu nữa. Ông bảo kỳ cục là ngành điện ảnh Pháp đứng
đầu Âu châu với 120 phim mỗi năm mà lại là nước duy nhất không có cơ sở cho
ra hồn. Bản thân Besson khi làm phim Le Cinquième élement năm 1997 đã
phải “xuất ngoại” 1 năm rưỡi để quay khiến ông phát khùng. Từ đó, ông nuôi
dưỡng ý định phải làm gì để giúp tài năng trẻ, và tạo điều kiện dễ dàng cho
môn nghệ thuật thứ 7 vận hành.
Nằm cùng địa phận với sân vận động Stade de France và cũng là
một biểu tượng quan trọng như sân vận động, Cité du cinéma là hoá
thân của một trung tâm nhiệt điện thuộc Electricité de France (EDF) xây dựng
từ 1933. Với phong cách Art Déco, nơi đây đã lôi cuốn Besson quay nhiều cảnh
cho phim Nikita (1990) và Léon (1994). Nó nằm trong khu bình
dân nên ông lại càng thích. Vào thời ông Braouezec là Thị trưởng Saint Denis
(một trong những khu nhạy cảm sát bên
La Courneuve. La
Courneuve là nơi
mà Sarkozy khi còn làm Bộ trưởng nội vụ năm 2005 đã
đòi tẩy rửa bằng máy Karcher), Luc Besson đã trình bày dự án này tuy thực tế
bức thiết với ông, nhưng hoang tưởng với nhiều người, và nói “Nếu ông bảo
tới luôn thì mình tới luôn”. Braouezec là một trong những người ủng hộ và
tin tưởng vào tương lai của dự án, cùng ý nghĩ muốn biến khu này thành thành
phố của ngành điện ảnh. Nhưng vì bi quan vốn là “môn thể thao quốc gia” của
dân Pháp, nên việc tìm ra số tiền 180 triệu euros quả là gay go, các nhà
băng từ chối, cho đó là một cuộc phiêu lưu về lâu dài rất nguy hiểm. Lý do
tài chánh khiến công trình chậm trễ, và Besson hầu như điêu đứng vì đã bỏ
ra 20 triệu tiền túi mua khu EDF này và giao cho kiến trúc sư thảo chương
trình. Nó chỉ bắt đầu vào năm 2010 khi ông tìm ra đối tác giàu sụ chịu chi:
Vinci (công ty xây dựng, parking và xa lộ) và Caisse de dépôts.
Tốn 18 tháng để phá hủy cơ sở cũ, trừ khử chất độc amiante
trong bê tông cốt sắt và vô số thứ linh tinh. Người ta hy vọng đây sẽ là
một công trình đáng mơ nhất thế giới với 11.000m2 cho sinh hoạt phim ảnh,
10.000m2 cho 9 sàn quay (từ 600 đến 2100m2) với âm thanh cực kỳ hiện đại.
Trong số này 5 sàn có hầm sâu 3m chứa
nước cho những cảnh quay ngược từ dưới lên (contre-plongé) hay có thể chuyển
thành hồ nước. Chung quanh là trường Cao đẳng Quốc gia Điện ảnh
Louis Lumière ở Noisy-le-Grand dọn về (8.000m2), trường xi nê khác do Luc
Besson tạo dựng, mở cửa vào đầu tháng 10, sẽ dạy xen kẽ cách thực hiện, viết
kịch bản phim và sinh hoạt nghề nghiệp. Đây là lần đầu tiên có ở Pháp. Với
thể thức này, học sinh có thể gặp siêu sao Hollywood ngay tại cà phê trong
khuôn viên Cité. Lớp học miễn phí trong 2 năm, hoàn toàn không đặt
điều kiện bằng cấp hay khả năng kinh tế, bởi Besson muốn giúp những em đam
mê với ngành nghệ thuật thứ 7 mà không có khả năng theo con đường cổ điển.
Trong 2700 đơn nộp, 60 được chấp nhận. Ngoài ra còn nhà ăn, văn phòng cho
thuê…, tổng cộng cả thảy 62.000m2 cho mọi sinh hoạt liên quan đến điện ảnh
mà người ta cho rằng có thể cạnh tranh với các studio lớn của Mỹ do kích
thước và phẩm chất. (Người ta nói vậy thì nghe vậy, chớ thấy Universal
Studio coi bộ… rùng rợn hơn nhiều). Nhiều nhà sản xuất phim cỡ bự của Mỹ đã
đến viếng thăm và hỏi giá. Người ta hy vọng trong vòng 1 năm, các studio sẽ
đầy.
Thứ 7 (22-9) là ngày đặc biệt mở cửa cho mọi ngưòi xem, ghi
danh trên Internet hoặc tại chỗ. Trời đẹp, nam phụ lão ấu hân hoan. Nhưng
nhiều cặp trẻ phải tiếc hậm hụi ra về vì trẻ con dưới 8 tuổi không được phép
vào. Mỗi nhóm từ 30 đến 45 người do một vị dẫn đi thăm thâm cung bí sử và
giải thích. Bước vào sảnh dài 200m, cao 20m, kiến trúc cũ rất độc đáo của
EDF còn giữ lại, rộng thênh thang có thể tổ chức nhiều sự kiện khác nhau, mà
không có sưởi. Nghe nói gần Noel năm rồi có bữa chiêu đãi ở đây, ai cũng
cóng. Trên cao, chiếc đồng hồ của EDF vẫn giữ nhịp đều, chắc nó nghĩ không
làm điện thì đóng phim lại càng vui, và giữa sảnh là một máy làm điện giống
đầu máy tàu lửa mà Besson muốn giữ làm kỷ niệm, nó cũng vui vẻ để người ta
sơn linh tinh màu sắc rực rỡ làm ấm cúng căn phòng dài và lạnh. Khách được
dẫn xem phòng quay số 6, nơi có đặt chiếc xe xanh trong phim Le Cinquième
élément. Nghe nói phòng số 5 lớn nhất và bí mật nhất ưu tiên dành cho
một ít quan khách, nơi có dàn dựng 2 căn nhà kiểu normande miền bắc
Pháp cho phim Malavita mà Luc Besson đang thực hiện với Michelle
Pfeiffer, Robert De Niro và Tommy Lee Jones, rồi Vingt ans d’écart
với Virginie Efira, tiếp theo sẽ là phim dài với tài tử trứ danh Kevin
Kostner vào tháng 11.
Cũng hơi cường điệu khi hướng dẫn viên bảo là các studio kín
cổng cao tường tới nỗi nếu có 1 chiếc trực thăng đáp xuống thì studio bên
cạnh không nghe ! Nhưng cánh cửa
dày khoảng 15 cm
và rất cao, tường được cách âm đặc biệt, thì cũng rất ấn tượng. Mặt chính
Cité du cinéma quay vào phố, mặt bên kia vẫn giữ cửa kính kiểu của EDF,
nhìn qua hàng cây bên đường và sông Seine thanh thản bước từng bước nhẹ.
Người ta hỏi với Cité du cinéma, bộ mặt ngoại ô có thay đổi không?
Besson quan niệm không cứ gì phải dồn hết vào trung tâm Paris, ông muốn biến
vùng ngoại ô này thành một trong các trung tâm sinh hoạt điện ảnh. Hiện giờ
thì khu này vẫn có vẻ an bình không nhộn nhịp, nhưng khi Cité đã thực sự đi
vào sinh hoạt thì chắc chắn chẳng mấy chốc nó sẽ lên hàng đất vàng.
Với nghị lực và đam mê, Luc Besson đã chịu đựng bao khó khăn
và vượt qua được để bây giờ ở Saint Denis, ông được xem là anh hùng. Và bây
giờ với tương lai thấy ánh thái dương hăm hở trồi lên ở chân trời, anh hùng
Luc Besson xin chính phủ thay đổi mức tiền crédit d’impôt và phải
được viết vào luật năm 2013 để có thể lôi cuốn các hãng sản xuất Mỹ dễ dàng
hơn.
Hôm khai mạc, cựu Bộ trưởng Văn hoá Jack Lang cho rằng đây là
một trong những ngọn hải đăng quan trọng của ngành điện ảnh và văn hoá Pháp.
Riêng Luc Besson, nếu chỉ là nhà làm phim thì không nhiều người nhớ lắm,
nhưng với Cité du cinema thì vị anh hùng này đang lừng lững bước vào
lịch sử.

Xuân Sương
Paris, sept. 2012
http://amvc.free.fr
| |