Tiểu sử  Ibn Séoud, vua xứ dầu hỏa
 

Nói về sức mạnh của dòng họ, không có nghĩa là dòng họ đó nổi tiếng về bắp thịt hay thi cử tạ hay thi vác gạo để được giải nhất. Nhưng đó là sức mạnh của đồng tiền, của thế lực. Thực ra sức mạnh của đồng tiền sẽ át hơn hết. Như dòng họ Rockefeller là sức mạnh về tiền. Sức mạnh này hiện nay vẫn còn khủng khiếp. Chuyện này sẽ nói đến lần sau. Còn sức mạnh của công ty dầu hỏa, từ trước đến giờ mình chỉ nghe mơ hồ. Ðổ xăng từ đó đến giờ, từ lúc biết lái xe, gần mòn vòi xăng của trạm xăng....mà nói đến sức mạnh của công ty dầu hỏa, thì hầu như ai cũng đều....cà lăm...không biết... gần hết .
Xứ Mỹ có rât nhiều hãng dầu hỏa, xứ Pháp cũng vậy. Nhưng muốn đứng đầu top ten thiên hạ không phải là chuyện dễ. Còn muốn biết đến sức mạnh của nó....thì chỉ còn có nước trở thành hội viên (stock- holder) của nó thì hi vọng được hãng dầu hỏa gởi báo cáo cho xem, thì mới biết được .
Sau đây là hãng dầu hỏa Exxon mà mọi người trên thế giới đều nể hết. Sức mạnh của nó như vầy.

Khoảng chừng 5 năm trở lại, Exxon đã có nhiều may mắn phi thường cho hãng. Ðoàn thám hiểm (exploration, thiệt danh từ này cũng không ổn, nhưng kẹt chữ đành xài tạm vậy) và nhóm sản xuất dầu hỏa đem lợi nhuận thường niên cho hãng trung bình là $4 tỉ USD. Năm 1996 với số tiền lời đó lên đến hơn $5 tỉ USD. Nhờ rất nhiểu yếu tố mang đến. Yếu tố đầu tiên là lượng tiêu thụ xăng tăng lên, thứ nhì là phẩm chất tăng tiến nhiều hơn xưa, còn yếu tố quan trọng là...đào mỏ....đâu trúng mỏ.. đó.

Harry Longwell (phó giám đốc ban thám hiểm và sản xuất) mừng hết lớn khi tuyên bố với nhóm Quản Trị là năm 1996 hãng Exxon đào 2 lỗ dầu, thì trúng mánh một lỗ dầu. Có nghĩa là thành tích hơn mọi hãng dầu hỏa khác. Hầu hết đào lỗ đều nhìn thấy lỗ...khô...róc... Hìhì ...Không có dầu nhớt gì hết trọi ...khô ran khô róc ...

Vào năm 1996 Exxon bán ra thị trường tiêu thụ về dầu hỏa và khí đốt đến 1 tỉ thùng barrel (42 gallons). Có thể đổ đầy bình xăng cho tất cả mọi xe du lịch trên thế giới chaỵ được 3 tháng. Nhưng sức mạnh tiềm tàng của Exxon mà các hãng dầu hỏa nào cũng ngán là kho dự trữ của nó còn nhiều hơn nữa. Chẳng lẽ bán sạch ráo rồi ngồi chơi chờ kiếp sau?
Và cũng không hẳn là mình tuyên bố là mình còn rất nhiều trong kho, rồi ai muốn tin hay không tin thì kệ. Muốn được chấp nhận trên thị trường chứng khoáng là còn trong kho rất nhiều thì phải có một cơ quan của chính phủ đến kiểm soát thì mới được tuyên bố là còn....còn nhiều trong kho. NHiều kho dầu , nhiều dầu thì mới gọi là mạnh ( power of oil ) .
Cơ quan kiểm soát đó là SEC (Security Exchange Commission), cơ quan SEC định nghĩa là về kho dầu như sau : " có khả năng thật sự để phân phối, bán ra số lượng về dầu thô, khí đốt mà bản đồ chứng minh có những giếng có mức lượng lớn " .
Nghe cái này cũng đủ thấy ghét , thấy nực ... cơ quan SEC của chính phủ rồi. Dĩ nhiên chính phủ nào cũng vậy, họ nói và thường dẫn những danh từ họ nói ra dân suy nghĩ kiểu nào cũng thấy....trúng hết. Nhưng mình biết rõ ràng là những tay tuyên bố điều đó chính nó đâu có tin lời nó nói ...Nói ra là để cho dân tin mà thôi . Rồi tiếp tục bầu cử chọn họ lên để nghe họ nói " dóc " nữa ...Hoài hoài như vậy mãi...
Năm 1996 Exxon bán ra đến 1 tỉ thùng dầu kể cả khí đốt, trong năm đó họ đã tìm được những nguồn mỏ khác đến 1.2 tỉ thùng ( barrel ) dầu hỏa kể cả khí đốt để mà thay thế số lượng vừa bán ra và bốc hơi mất trong không gian vừa qua .
Nhớ là những năm gần qua, cũng vì Nga Sô tan rã nên Exxon rất có lợi. Họ gặp may tại North Sea, tại Vịnh Mexico, tại Azerbaijan gần Black Sea thuộc Nga xưa. Rồi may mắn trúng mánh ở Prudhoe Bay (Alaska). Rồi nhờ kỹ thuật tân tiến hiện nay như cách tiết kiệm hay cách chắt bóp thêm những nơi bị vung vãi. Như chắt bóp thêm sình , cát đen thui có dầu trong đó .
Họ là một trong những đại công ty dầu hỏa lớn, họ được chính phủ thích hay thân thương họ rất nhiều . Xứ nào cũng thân thương họ hết. Và họ cũng thích chởi chữ cho dân tiêu thụ tin tưởng họ. Các Tổng thống rất thích tiếp kiến phái đoàn dầu hỏa nhiều hơn là tiếp kiến phái đoàn xin cứu trợ ủy lạo người nghèo , mà cầm đầu là các Cha hay các Thầy ...Vừa xin tiền mình vừa dạy phần hồn mình làm sao cho thánh thiện ...nghe mà phát nực ...
Họ, công ty dầu hỏa ấy cho rằng Resource base của họ gồm phần resource base và proved reserve (mấy danh từ này dịch làm chi cho nhức đầu cả đôi bên). Exxon cho rằng họ có đến 40 tỉ thùng phuy (40 billion barrels) trong mục resource base của họ, còn 13.7 tỉ barrels nằm trong kho sẵn sàng bán ra. Ai mà dám ra đếm từng thùng chứng minh ? , đếm như vậy đến Tết Marốc cũng còn đếm mãi ...Tỉ mà...? Ớn chưa ?
Với danh từ chơi chữ của họ, dĩ nhiên đố ai mà mò chính xác cho ra con số thiệt sự của họ. Những tay thanh tra chính phủ để mà đánh thuế cho đúng, chưa kịp ngồi xuống ghế mà chính phủ cấp cho thì bị họ mướn giá gấp 3 lần lương chính phủ nữa , cộng thêm tiền chia lời cổ phiếu trên thị trường stock ở New York. Dĩ nhiên Họ ,...chừa lại những tay thanh tra...lọng cọng, ngu dốt , cộng trừ chưa xong... cho chính phủ xài đỡ, chờ khi giỏi nghề sắp sửa khám phá ra sự thật thì Họ ( công ty dầu hỏa ) sẽ mướn tiếp. Hãng dầu họ đào mỏ, rồi họ gắn máy bơm và đồng hồ, rồi họ báo cáo, mình chỉ việc trở thành....nghị gật mà thôi.
Họ đến xứ nào cũng vậy, rất nhiều quà cáp hậu hĩnh. Chính phủ cưng họ ra mặt. Họ đào mỏ, có dầu rồi họ mừng tiệc lên báo chí, rồi máy bơm của họ, đồng hồ tính tiền đóng thuế cũng của họ, và tàu bè chuyên chở cũng của họ luôn. Họ ( công ty dầu hỏa ) làm hết từ đầu đến cuối , hay nói nôm na là từ A đến Z ... Nói tóm lại là....Lỗ ...của họ , máy bơm của họ , tàu chuyên chở của họ , đồng hồ gắn đo lường dầu thu được cũng của họ ...
Tại hãng Exxon có một ban tuy nhỏ nhưng sức mạnh vô cùng vĩ đại. Họ có toàn quyền cho người đi tìm mỏ, họ đến nói chuyện với chính phủ ấy thì được chính phủ ấy trải bằng thảm đỏ . Chính ủy ban nho nhỏ nầysẽ lượng định mỏ nào có đủ lợi gấp 5 lần tất cả phí tổn tứ trước đến giờ thì mới kể là mỏ ấy sinh lợi cho công ty , còn thì họ lấp lại , đào thêm , tốn tiền thêm vô ích ....
Họ biết Nga Sô cũng chứa sản lương dầu dưới lòng đất nhiều phi thường, nhưng họ không dám tuyên bố nhiều vì sợ khối Á Rập giận , rồi chính phủ Nga đòi chia phần lời hơn nữa thì họ không vui. Tại quần đảo Sakhalin (gần Nhật) họ được chia 30 phần lời. Cũng vì vậy mà chính phủ Nhật kể như là mãi mãi mất đi. Nhật đòi Nga lại phần đất nầy..thì kể như Tết Congo ...Nga mới trả...vì dầu mà ... Trong khu vực Sakhalin đó họ ước tính có nguồn dự trữ đến 2.5 tỉ thùng dầu thô và 15 ngàn tỉ (15 trillions) cubic khí đốt. Năm 2007 là sẵn sàng bơm lên. Riêng tại vùng đất tên là Timan Pechora (cách Moscow gần 1000 miles về cực bắc) Exxon có hơn 1 tỉ thùng dầu thô. Tại Azerbajian thì Exxon có hơn 5 tỉ thùng dầu thô và sẽ đưa lên mặt đất nay mai.
Tại Kazakstan họ chủ quyền 50% với chính phủ về đất đai mà họ mua lên đến hơn 3 triệu mẫu đất, dĩ nhiên để đào dầu chớ không phải để trồng khoai , trồng bắp làm chi cho cực ?
Ðoàn thám hiểm về dầu hiện nay đã thọc mũi khoan xuống trung tâm Phi Châu rồi. Tại xứ Chad (Phi Châu) họ có khoảng gần 900 triệu barrel thùng dầu thô. Tại Niger họ làm sở hữu đất đến 7 triệu mẫu đất. Mua trước nhìn cỏ mọc hoang chơi chơi vậy đó ...Ai mà tới đó cất nhà thì kể như trúng số...sáng cất xong thì tối bị đốt nhà là cái chắc ...
Riêng điều vô cùng đặc biệt. Từ nNăm 1979 họ biết Trung Hoa trước sau gì cũng làm bá chủ Á Châu, nên họ dồn sức mạnh rất nhiều về China. Họ đã trả tiền sòng phẳng cho chính phủ Trung Quốc quyền sở hữu từ đất liền và ngoài khi lên đến 17 triệu mẫu đất và hải phận. Dĩ nhiên Trung Quốc phải đi xuống nữa và gặp Việt Nam làm kỳ đà cản mũi , rồi kéo theo Philippines nhào vô sẵn sàng gây sự về hải phận Trường Sa. Trở lại năm xưa , 1996 Exxon khám phá ra ngoài khơi Na Uy và Anh Quốc có rất nhiều dầu lửa dưới thềm lục địa.
Có nghĩa là cờ Exxon của họ sẽ bay gần hết địa cầu và hải phận luôn. Exxon được may mắn là họ không phụ thuộc vào nhóm OPEC mà Ả Rập làm chủ tình hình. Vì Ả Rập đã có nhiều kinh nghiệm bị những hãng dầu đá té....từ lưng lạc đà xuống cát vàng sa mạc nhiều lần. Nên giờ đây Ả Rập không ưa hãng dầu lửa ngoại quốc. Cũng chính những hãng như Exxon này bán giá cả mà Ả Rập nói họ không chịu nghe theo. Khi Ả Rập bán mắc thì họ bán rẻ, khi Ả Rập bán rẻ thì họ ngưng giá chờ thời. Ả Rập giận lắm nhưng chịu. Vì hãng Exxon nầy nằm ngoài sổ sách hay tầm tay của họ.. Chẳng lẽ qua Nga hay China mà cấm tụi Exxon . Họ xúi chính phủ Giang trạch Dân, nay là Hồ cẩm Đào nên mượn thêm tiền World Bank hay tiền của Credit Pháp, các ngân hàng Thụy Sĩ... để xây thêm xa lộ, mua thêm xe, sản xuất thêm xe., rồi cần tiền để trả lời tiền các ngân hàng...thì China sẽ bán đất theo kiểu 30/70. Nghĩa là hãng dầu được 30, China được 70. Dĩ nhiên máy bơm dầu, đồng hồ đo dầu bơm ra là của họ, còn China chỉ cứ việc nhìn theo giấy in sẵn bản báo cáo gởi từ New York qua mà nhận tiền. Chớ China biết gì mà mò giấy tờ gian lận của họ ? Họ , nói sao nghe vậy và lấy làm hoan hỉ nữa mới chết chứ ?
Ðiều mà hãng dầu Exxon mừng hơn ai hết là mỗi lần đào 2 lỗ giếng dầu thì trúng 1. Chúng ta ai cũng có quyền đào giếng dầu để làm giàu mãi mãi. Nhưng phải mua đất không thuộc thành phố, vì luật lệ ngày nay cấm đào giếng tại nhà của mình. Cứ mỗi giếng dầu được đào, thì tốn khơi khơi mỗi giếng trên 3 triệu đến 6 triệu USD. Giếng nhỏ mà chúng ta thường thấy như đi dọc Long Beach (California) hay trải dài những nơi gần núi khi đi về phương Bắc. Ðó, mỗi giếng đào như vậy tốn rất nhiều tiền. Và thường thường đào trên 20 cái giếng mới có 1. Thành thử rất có ít ai làm giàu nhờ trứng mánh giếng dầu. Chưa trúng mánh thì sạt nghiệp rồi . Ngày xưa thì có chớ ngày nay thì khác rồi, chánh phủ đã rành 6 câu về vụ này, nên không thể để ai tự tiện đào, để rồi tất cả đều thành triệu phú hết sao?.


Sở dĩ nhiều cường quốc trên thế giới đều chịu thua Mỹ về vụ đào giếng dầu vì họ đã có kinh nghiệm đầu tiên trên thế giới về việc này. Những nơi dễ dàng thì họ đã làm chủ hết rồi, chỉ chừa những nơi như biển khơi sâu thẳm hoặc sa mạc ngút ngàn hay vùng lạnh giá băng mà tuyết phủ vạn niên. Như biển cả ngoài khơi, thường cách đất liền trên vài trăm hải lý là thường. Ví dụ muốn đào lỗ khoan tại Khánh Hội Sài Gòn thì tàu khoan giếng nằm ở Gò Vấp, ống khoan giếng dài hàng chục ngàn mét là thường, và khoan xuống những lớp đá hoa cương thềm lục địa rất cứng. Mũi khoan đều làm bằng kim cương lót mặt , nên rất đắt vô cùng ...Bợ một mũi khoan , rồi về nhà gở từng cục kim cương thì có tiền ăn ba đời chưa hết nữa đó .
China thích kỹ thuật đào giếng của Mỹ vô cùng, nếu ngày kia China học hết 10 thành công lực của Hoakỳ thì ..thì... China sẽ mặc sức mà tung hoành ngang dọc chớ đâu chịu chia phần cho Mỹ làm chi, nó đào giếng và nó báo cáo mức thu hoạch, lấy gì mà kiểm chứng đây? Dầu hút thẳng từ giếng lên giàn khoan và vào thẳng tàu dầu (cũng của nó) đậu sẵn chờ đợi. Còn khi mình mua dầu thì nó chở tới bằng những thùng phuy, đếm rõ ràng một với một là hai. Và nếu chọc nó giận thì nó lấp giếng lại, lấy gì mà khui tiếp đây?

 
Còn riêng hãng dầu Chevron có một lực lượng hùng hậu chuyên chở tàu dầu lớn kinh khủng (supership) mà trung bình nặng trên 32 ngàn tons. Một tanker nặng trung bình 320 ngàn tons thì mỗi ngày lênh đênh trên biển nó uống hết 75 tons dầu cho nó rồi, còn loại tanker nặng 476 ngàn tons (tên Globtik Tokyo) mỗi ngày nó uống dầu khoảng 330 ngàn tons mới hết khát. Tàu chở dầu họ phân loại: từ 200 đến 300 ngàn tons gọi là Very large Crude Carriers ( VLCC ) , còn trên 300 ngàn tons thì gọi là Ultra Large Crude Carriers (ULCC). Chuyến hải hành của loại tầu chở dầu Very Large Crude Carrier khoảng gần 100 nhân viên. Trên tầu đó họ có thể đi xem movies, hay bơi lội tùy thích. Thủy thủ đoàn hay ban chỉ huy có thể đem vợ lên tàu được, tùy theo thuyền trưởng (vì tàu dân sự đâu phải tàu chiến). Tàu Esso Atlantic do Nhật làm năm 1977 gọi là ULCC 510 ngàn tons, nằm trong 5 tàu chở dầu lớn nhất thế giới. Hải trình chính là từ vịnh Á Rập đến Bắc Âu Châu. Sức chứa dầu nói cho dễ hiểu là đặt căn bản một chiếc xe chở dầu thường thấy trên xa lộ (fuel truck), mỗi chiếc fuel truck chở được 9 ngàn gallon dầu. Và chiếc Esso Atlantic này có thể chứa đến 17 ngàn chiếc xe truck loại đó một cách dễ dàng. Những loại tàu này thường được hướng dẫn bởi vệ tinh định vị (GEO satellite), tàu phát ra làn sóng và vệ tinh nhận được, rồi vệ tinh điều khiển con tàu bởi hệ thống computer mà program hải trình được định sẵn. Khi nào có chuyện như biển bão tố cấp 3 trở lên thì mới cần thuyền trưởng chạy lại xem lại hệ thống autopilot. Như tàu dầu Bellamya của hãng Shell (French Marine Shell) đi lên tục trên ngoài biển thẳm mà 2 ngày liền thuyền trưởng không cần đụng đến tay lái tàu. Tất cả đều bằng computer và vệ tinh định vị. Tàu này mạnh đến 550 ngàn tons.
Ðối với toán thám hiểm tàu, thường thường họ có thêm 2 chuyên viên về truyền tin. Hai người này họ xách một vali bằng nhôm, nhẹ khoảng 30 pounds, đồ nghề trong đó giản dị là một đĩa rada phát sóng, và nhận sóng và một cái telephone cùng một máy phát điện chạy bằng battery liên tục 48 giờ mới cần charge lại. Với điện thoại cầm tay 2 chuyên viên này có thể gọi phone bất kỳ nơi nào trên thế giới qua vệ tinh định vị .(Geostationary Satellites). Họ có thể gởi fax đi trong tận rừng sâu Mã Lai về New York trong vòng 3 phút chuẩn bị hay ngược lại. Cũng với máy điện thoại gắn trong vali (luggage) họ có thể nhận được bản đồ qua vệ tinh đường hướng ra khỏi rừng sâu thẳm . Hệ thống này gọi là Globecap System. Ðôi khi xem phim gián điệp James Bond 007 máy móc truyền tin còn thua họ (vì họ chơi đồ thiệt, còn James Bond là chơi đồ dỏm, đồ Hollywood mà ).
Nhưng khoa học gia và kinh tế gia nghĩ về tương lai là đến năm 2010 thì thế giới sẽ cần đến 6 triệu thùng dầu thô nhiều hơn nữa cho mỗi ngày. Có nghĩa là từ đây đến đó mỗi hãng dầu ráng làm sao đạt được chỉ tiêu là tổng cộng phải đem ra khỏi mặt đất với số lương là 50 triệu thùng phuy (barrel) mỗi ngày thì người ta xài mới sướng.
Hiện nay một người Ấn Ðộ (quốc tịch Anh) tên Ravi Tikkoo đang dự định đóng 3 chiếc tàu chở dầu supertankers chạy bằng nguyên tử lực (atomicship) mạnh đến trên 600 ngàn tons. Giá mỗi chiếc tính cách đây 10 năm là 450 triệu USD. Hiện giờ hãng công ty của ông có 4 chiếc tàu chở dầu mà thôi, nhưng trong đó có hai chiếc đứng vào hạng nhất nhì thế giới rồi. Hiện giờ tất cả những hải cảng của Hoa Kỳ mà tàu chiến nguyên tử hàng không mẫu hạm có thể ghé sát bến được, còn tàu chở dầu của ông thì vô không lọt vì quá cạn. Nghĩa là tử ngoài khơi tàu ông ta chuyển vào đất liền những lượng dầu. Từ tàu ông ta đến đất liền thì cho bạn chèo ghe từ sáng sớm đến tối mịt mới tới , nếu một ngày biển yên sóng lặn.