Cùng bạn đọc.
Vi sinh vật (microorganisms) là
những sinh vật nhỏ bé đến mức
chỉ có thể thấy được chúng dưới
kính hiển vi quang học hay kính
hiển vi điện tử. Vi sinh vật gây
ra rất nhiều bệnh hiểm nghèo cho
người, cho gia súc, gia cầm. Tuy
nhiên số vi sinh vật gây bệnh
chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong
thế giới vi sinh vật. Từ xa xưa
người ta đã biết ứng dụng các vi
sinh vật có ích (tuy chưa hề
biết tới sự tồn tại của chúng)
để chế biến thực phẩm ( như nấu
rượu, làm tương, mắm, nước mắm,
giấm, sữa chua, chao, muối dưa,
muối cà, ...), ủ phân, ngâm vỏ
cây lấy sợi, xếp ải đất, trồng
luân canh với cây họ Đậu...;
hoặc sử dụng các biện pháp để
ngăn chặn tác hại của vi sinh
vật (như ướp muối thịt, cá, làm
mứt, phơi khô củ cải, tôm,
cá...).
Sau việc Leeuwenhoek phát hiện
ra vi sinh vật và việc Louis
Pasteur phát hiện ra bản chất
của các vi sinh vật- từ đó khai
sinh ra ngành Vi sinh vật học
(Microbiology)- thì nhân loại
bắt đầu quan tâm rất nhiều đến
lĩnh vực khoa học mới mẻ này.
Vi
sinh vật học trở thành nền tảng
cho sự phát triển của Công nghệ
sinh học(CNSH). Người ta chia sự
phát triển của CNSH ra thành 3
giai đoạn:
* CNSH truyền thống là
các quá trình dân dã nhằm chế
biến , bảo quản các loại thực
phẩm, xử lý đất đai, phân bón để
phục vụ nông nghiệp...
* CNSH cận
đại là quá trình sử dụng các
nồi lên men công nghiệp để sản
xuất ở quy mô lớn các sản phẩm
sinh học như mỳ chính (bột
ngọt), lizin và các axít amin
khác, các acid hữu cơ, các dung
môi hữu cơ, chất kháng sinh, một
số vitamin (như vitamin B2, B12,
C...), nhiều loại enzym...
* CNSH
hiện đại chia ra các lĩnh vực
như CN di truyền (genetic
engineering), công nghệ tế bào
(cell engineering), công nghệ
enzym và protein (enzyme/protein
engineering), CN vi sinh vật/ CN
lên men (microbial engineering
/ fermentation), CN môi trường
(environmental engineering).
CNSH hiện đại thường gắn liền
với các cơ thể mang gen tái tổ
hợp ( recombination gene).
Vi sinh vật học là khoa học
nghiên cứu về các cơ thể hoặc
các nhân tố quá nhỏ đến mức
không thấy được bằng mắt thường,
tức là các vi sinh vật. Vi sinh
vật học đang được giảng dạy
trong rât nhiều trường Đại học,
Cao đẳng, Trung học chuyên
nghiệp và cũng được đề cập đến
ít nhiều ở bậc phổ thông. Vi
sinh vật học là những kiến thức
liên quan đến cuốc sống của mọi
người. Bên cạnh giáo trình Vi
sinh vật học đã được biên soạn
từ lâu và đã được tái bản nhiều
lần chúng tôi muốn cung cấp thêm
cho đông đảo bạn đọc, nhất là
các thầy cô giáo đang giảng dạy
về vi sinh vật học tập tài liệu
trình bày với nhiều tranh ảnh và
sơ đồ, biểu đồ này. Có thể coi
đây là phần tham khảo để thiết
kế các bài giảng nhằm mục tiêu
cập nhật với các tiến bộ của
ngành khoa học luôn luôn đổi mới
này.
Để giúp các bạn trẻ tiếp cận
được với sách báo nước ngoài,
nhất là cập nhật kiến thức qua
Internet chúng tôi cố gắng viết
thêm tiếng Anh sau các thuật ngữ
khoa học và để nguyên các chú
thích tiếng Anh trong hình vẽ.
Thông qua việc giáo viên hướng
dẫn sinh viên điền tiếng Việt
vào các hình vẽ sẽ giúp ích rất
nhiều cho quá trình tự học của
sinh viên.
Rất mong nhận được ý kiến đóng
góp của các bạn đồng nghiệp và
đông đảo bạn đọc.
Vì mục đích phục vụ phi lợi
nhuận chúng tôi mong được lượng
thứ việc đã sử dụng những hình
ảnh thu nhận qua Internet.
GS.TS. Nguyễn
Lân Dũng
Trung tâm Công nghệ sinh học
Đại học Quốc
gia Hà Nội
|