Muốn phạm tội thì đừng cười

Phan Khương                          
 
   

Những tên tội phạm, dù che đậy bản thân bằng những công cụ như quần áo hay trang điểm mặt, giờ đây vẫn có thể bị các camera an ninh, với sự hỗ trợ của máy tính, nhận dạng nếu chúng chỉ cần nhếch mép lên.

Các nhà nghiên cứu cho rằng hầu hết các kỹ thuật nhận dạng hiện nay đều dễ bị đánh lừa. Về cơ bản, máy tính có thể ghép 2 hình ảnh của cùng một người bằng cách so sánh theo từng đơn vị pixel hoặc tính toán khoảng cách giữa những đặc điểm chính như mắt hay miệng. Vì thế, tội phạm vẫn có thể tránh bị phát hiện, đơn giản bằng cách đeo mặt nạ hay kính râm. Tuy nhiên, việc xác định những bó cơ trên mặt tạo nên nụ cười có thể giúp xây dựng được hệ thống nhận dạng mặt tốt hơn.

Tuần qua, Hiệp hội Vật lý Mỹ đã tổ chức hội nghị tại Montreal (Canada) và giới thiệu một hệ thống có tên Stony Brook. Hệ thống này hoạt động dựa trên khả năng tìm hiểu những đặc điểm của cơ bên dưới da. E Guan, trưởng nhóm nghiên cứu, đã thuyết minh công trình bằng cách chụp liên tiếp hai bức ảnh của cùng một người và yêu cầu người đó phải cười hướng về camera. Sau đó, các nhà nghiên cứu sử dụng computer để phân tích phần da xung quanh miệng của đối tượng thay đổi như thế nào qua hai bức ảnh. Phần mềm máy tính ghi nhận những thay đổi vị trí của từng nếp nhăn nhỏ trên da với độ rộng tương đương một phần nhỏ của millimet. Dữ liệu này sau đó được sử dụng để tạo ra hình ảnh khuôn mặt được che phủ bằng những mũi tên nhỏ li ti, biểu thị những vùng khác nhau trên da chuyển động như thế nào khi cười. Sự biến đổi này được kiểm soát bởi một mô hình cơ bên dưới da và không bị tác động bởi sự hiện diện của sự ngụy trang hay kích cỡ của nụ cười.

Các tác giả khẳng định hệ thống này đủ nhạy cảm để tạo ra một sơ đồ từ việc co giãn của cơ mặt, thậm chí kể cả khi người ta cố giữ sắc thái mặt không thay đổi. Nhóm nghiên cứu cho rằng sơ đồ này có tính đặc trưng, không ai giống ai. Phần mềm xử lý hình ảnh, qua kiểm tra thử nghiệm, đã ghép một cách chính xác những hình ảnh mà kỹ thuật phân tích truyền thống theo từng pixel đã thất bại. E Guan cùng các đồng sự đang tiếp tục kiểm nghiệm hệ thống trên diện rộng hơn với khoảng 30 khuôn mặt cười khác nhau.

Ông cho biết hệ thống của họ, nếu vượt qua các cuộc kiểm tra sắp tới, có thể được triển khai tại các sân bay để hỗ trợ việc săn lùng những tên tội phạm đã có hồ sơ. Theo Guan, một camera tốc độ cao, với ống kính zoom mạnh, sẽ cho phép ghi nhận được sơ đồ nụ cười mà kẻ bị nghi vấn không hề hay biết.

Công nghệ này cũng có thể đem lại những ứng dụng tiềm năng cho y học. Một số triệu chứng rối loạn thần kinh thường gây ra những dấu hiệu bất đối xứng rõ nét trong chuyển động cơ mặt. Các bác sĩ nhờ đó, khi sử dụng Stony Brook, có thể chẩn đoán được tình trạng bệnh lý thông qua tìm hiểu sơ đồ cơ mặt.

29/3/2004 (theo InfoTech, Nature), vnExpress.net