|
Bản đồ gene chuột lớn - loài thú thứ
ba trên thế giới từng được giải mã di truyền sau người và chuột nhắt
- sẽ đẩy nhanh quá trình tìm kiếm các liệu pháp chữa bệnh cho con
người. Công trình do một nhóm khoa học quốc tế, dẫn đầu là Mỹ, công
bố hôm qua.
Chuột lớn được ưu tiên giải mã
gene là do tầm quan trọng của nó trong các nghiên cứu y học. Gần 200
năm qua, các nhà khoa học đã sử dụng loài động vật này như là một
"mô hình" để thử nghiệm các ý tưởng về sinh học người. Ngày nay,
cùng với họ hàng chuột nhắt, chuột lớn có mặt trong hơn 80% các loại
thí nghiệm. Người ta đã tạo ra hàng trăm chủng chuột nhắt và chuột
lớn để cho mắc những căn bệnh ở người. Chuột lớn cũng rẻ và dễ kiếm
hơn. Ngoài ra, việc sử dụng chúng cho mục đích khoa học cũng ít gặp
phải sự phản đối như với linh trưởng.
Từ những thông tin lưu trữ trong
bộ gene chuột lớn, giờ đây các nhà nghiên cứu sẽ thuận lợi hơn trong
việc tạo ra những mô hình bệnh gần giống ở người, để từ đó tìm ra
phương pháp trị liệu hiệu quả nhất.
"Các mô hình bệnh tốt hơn sẽ làm
giảm số lần thất bại trong quá trình thử nghiệm lâm sàng (hiện đang
chiếm đến 90%), do đó hạ chi phí sản xuất và thời gian để đưa thuốc
ra thị trường", giáo sư Howard Jacob, từ trường Y Wisconsin, Mỹ cho
biết.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng giống
chuột lớn Nauy màu nâu (Rattus norvegicus), với mẫu lấy từ
hai con cái và một con đực. Hơn 90% ADN của chúng đã được đọc, phân
loại và phân tích sơ bộ. Phần còn lại chưa đầy 10%, theo các nhà
nghiên cứu, là không chứa dữ liệu có nghĩa và do đó chưa ai có ý
định tiếp tục giải mã nó.
Nhóm nghiên cứu phát hiện bộ gene
chuột lớn có kích cỡ gần giống như bộ gene người - với 2,75 tỷ ký
tự, hay các đơn vị ADN cơ bản, và cũng chứa một lượng gene tương
đương, khoảng 25.000 gene. Ngoài ra, một điều rõ ràng là hầu hết
gene tìm được trên sinh vật này cũng xuất hiện trên người.
Tất nhiên, có sự khác biệt cơ bản
giữa bộ gene của hai loài. Chẳng hạn sự thay đổi thứ tự nhiều gene,
hay ở chuột lớn, xuất hiện những nhóm gene tạo cho chúng một khứu
giác tuyệt vời và khả năng kháng lại các độc tố.
Bằng việc so sánh mã gene chuột
lớn với gene người và chuột nhắt, các nhà nghiên cứu cũng có thể
hình dung được sự tiến hóa của các loài thú rõ nét hơn. Trong cả 3
loài này, khoảng 40% mã di truyền là kế thừa từ một tổ tiên chung,
tồn tại gần 10 triệu năm trước.
vnExpress.net
(theo Discovery, BBC)
|