Những bài cùng tác giả

Che Guevara, người đàn ông huyền thoại của thế kỷ 20

Che Guevara và Fidel Castro

Trong thập niên 65-75 của thế kỷ trước, một người đàn ông có mái tóc dài,  đội mũ bê-rê đen có tên Che Guevara (tên thật là Ernesto Guevara Lynch de la Serna) được nhắc đến nhiều nhất trong những cuộc biểu tình phản chiến, chống áp bức bóc lột trên toàn thế giới. Huyền thoại về nhà cách mạng người Argentine nầy không bao giờ dứt, từ những ngày phong trào cách mạng ở Châu Mỹ la tinh bùng lên dữ dội, mà cuộc đấu tranh lật đổ chế độ độc tài Batista ở Cuba là điểm khởi đầu.

Anh là hình tượng của tính khí sôi nổi, nhiệt tình nóng bỏng, vô tư và phiêu lưu của tuổi trẻ, là thần tượng của  tình đồng chí cao đẹp khi người ta nhắc đến tình bạn gắn bó giữa hai người Che Guevara và Fidel Catro,  người bác sĩ  cách mạng,  có tấm lòng hy sinh cao cả, tất cả vì người nghèo ở Châu Mỹ La tinh, Châu Phi đầy khốn khó.

            Cuộc đời đầy chất thơ,  lãng mạn của Che Guevara không thể nào kể xiết, mỗi đoạn đời anh đi qua đều để lại những dấu ấn không phai. Từ khi còn là sinh viên Y khoa vào l947,  từ thủ đô Buenos Aires (Argentine), Guevara đã phóng mô tô phân khối lớn  rong ruỗi khắp tổ quốc Argentine của anh và hầu hết các nước châu mỹ la tinh,  chứng kiến  cảnh bần hàn, cuộc sống cùng cực của những người bị bệnh cùi ở San Pablo ven rừng Amazon,  người nghèo xác xơ ở lục địa Châu Phi 1953-55.Tốt nghiệp trường Y, lang thang làm đủ thứ nghề (phóng viên báo chí, chụp ảnh đường phố...),  số kiếp đã khiến  Che  gặp  Fidel Catro (đang sống  lưu vong ) tại Mexico khi đang làm việc ở Bệnh viện Tổng hợp năm 1955,  hai người đã trở thành người bạn chí cốt của nhau và từ đó chàng thanh niên nầy lao vào con đường đấu tranh vũ trang với tên  "Che Guevara" mà bạn chiến đấu của anh gắn cho,  sau khi hoàn thành khóa học quân sự ở trại huấn luyện.

Ngày 25 tháng 11 năm 1956 Che Guevara cùng 82 người khác trong đó có Fidel Castro và những đồng chí trong Tổng tham mưu quân cách mạng Cuba trở về tổ quốc trên con tàu Gramma nổi tiếng. Cuộc chiến tranh du kích bắt đầu từ đó. Lực lượng cách mạng Cuba phát triển lớn mạnh không ngừng,  gần hai năm rưỡi sau,   ngày 1/4/1959 đoàn quân của Che kết hợp nhiều cánh quân khác tiến vào thủ đô La Havana, hoàn thành sự nghiệp đấu tranh lật đổ chế độ độc tài ở Cuba, xây dựng một nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên đầy thách thức ở Châu Mỹ la tinh, ngay trước mũi của nước Mỹ.

            Không những là một nhà chiến lược tài ba về quân sự, một bác sĩ Da liễu đầy lòng nhân ái mà Che còn là người say mê du lịch và là một tay săn ảnh nghệ thuật không kém giới chuyên nghiệp, chụp bất cứ nơi nào anh đi qua. Bộ sưu tập 211 tấm ảnh nghệ thuật  nầy được người con trai của anh (Camilo Guevara)cho trưng bày tại Hamburg (Đức) vào năm 2003, đã gây sửng sốt cho mọi người trước tài hoa của Che. Sau khi xây dựng gia đình lần thứ hai với Aleida March, một đồng chí cùng hoạt động cách mạng với anh ở Cuba, hai người đã đi nhiều nước trên thế giới(Liên xô, Châu âu, Nhật bản,  Trung quốc, Triều tiên, Indonesia..) để tìm hiểu các nước đi theo con đường xã hội chủ nghĩa và phong trào cách mạng khuynh tả ở các nơi trước khi trở về Cuba nhận chức Viện trưởng Viện Cải Cách Nông nghiệp,  Bộ trưởng Công Nghiệp, rồi Thống đốc Ngân hàng quốc gia..

Nhưng quyết tâm giải phóng hoàn toàn Châu Mỹ La tinh, Châu Phi ra khỏi gông cùm và bóc lột của Chủ nghĩa đế quốc vẫn không ngừng nung nấu trong lòng Che Guevara,  tháng 3/1963 anh  xin thôi các chức vụ quan trọng trong chính phủ của Fidel Castro để đi Congo, Tiệp Khắc, đầu tháng 11/1966 sang Bolivia xây dựng phong trào đấu tranh du kích vô cùng gian khổ, trên đường di chuyển, không may anh đã bị lính biệt kích của CIA (cơ quan tình báo Mỹ) ám hại và hi sinh tại làng Vallegrande (Bolivia) vào ngày 9/10/1967 lúc vừa tròn 39 tuổi (1928-1967).

Hình tượng của Che Guevera vẫn còn sống mãi trong lòng thanh niên thế giới, biểu tượng của sự phẫn nộ,  sức phản kháng vì hòa bình và hạnh phúc của loài người, vì sự nghiệp giải phóng áp bức và nghèo đói. Chính vì thế, ngay trong những cuộc biểu tinh chống chiến tranh xâm lược Việt Nam trước kia và phản đối chiến tranh ở Irắc ngày nay, người ta vẫn nâng cao di ảnh của Che, hô vang khẩu hiệu đả đảo đế quốc.

"Nếu phải diễn tả hình ảnh tương lai của thế hệ con cháu mà chúng ta muốn chúng trở thành, chúng ta sẽ nói rằng: Hãy giống như Che. Nếu phải bày tỏ lòng mong ước con cháu mình sẽ được giaó dục như thế nào, chúng ta sẽ nói không chút ngần ngại rằng: chúng ta muốn chúng được giáo dục theo tinh thần của Che" (Phát biểu của Fidel Castro trong buổi lễ tưởng niệm Che Guevara ngày 18/10/1967).

 Tháng 3 năm  1968 khi đang lang thang trong phố bán sách cũ gần ga Kanda (Tokyo tôi đã găp Che trên bài điếu văn của Fidel Castro trên trang nhất tờ báo Granma trong cửa hàng bán sách “đỏ”, đọc ngấu nghiến và bị thu hút vào những dòng chữ hùng biện của nhà lãnh tụ cách mạng Châu Mỹ la tinh. Từ đây, con đường đưa tôi về với cộng đồng yêu nước,  hòa nhập vào cuộc đấu tranh của nhân dân Nhật bản chống chiến tranh của quân đội Mỹ trên đất nước thân yêu đang bùng lên dữ dội. Cửa hàng sách nầy ở đây là địa điểm tôi thường xuyên lui tới sau nầy,  nào Tuyển tập Mao Trạch Đông, Tuyển tập Lê Nin, Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản dày cộm bằng chữ việt,  nào sách báo từ miền Bắc, dòng văn học từ vùng giải phóng thỉnh thoảng vẫn được đưa về đây bằng con đường nhập khẩu sách báo qua ngõ Matxcơva hay Bắc kinh. Phải thú thật là tôi khá bàng hoàng trước mọi điều mới lạ mà khi còn ở Sài gòn chưa bao giờ biết đến…và cứ thế anh em ở Nhật bắt đầu chuyền tay nhau những tư liệu quí hiếm,  một mẫu tin trên tờ báo Thống Nhất từ miền Bắc đã trở thành “bản tin” cực hay trên tờ báo “Sứ Mệnh” của phong trào yêu nước ở Nhật bản.

 Cư xá tôi ở là nơi tụ tập những sinh viên Nhật bản đến từ mọi miền,  lúc nào cũng sôi động với biểu ngữ, truyền đơn của các phong trào sinh viên phản chiến,  là “căn cứ” để anh em Việt nam tụ tập in báo,  viết bài sôi nổi. Hình ảnh của Che Guevara đã hòa nhập trong những người thanh niên tiến bộ,  là hiện thân của phong trào tiến bộ thời bấy giờ,  là tiếng hô hưởng ứng “tổ quốc hay là chết” (Patria o muerte) của người dân Cuba mà Che Guevara là một thành viên tích cực nhất trong sự nghiệp làm nên chiến thắng vĩ đại của cách mạng ở Châu Mỹ la tinh…Venceremos  (chiến thắng)

Patria o Muerte !

Venceremos ! 

9/10/2007 , Kỷ niệm ngày Che Guevara mất