Tiểu sử Einstein bằng hình

Vietsciences- Võ Thị Diệu Hằng   18/06/2007
 
Video
Tóm tắt tiểu sử Einstein bằng hình

Video 

1- Thang máy 2- Xe 3- Không-thời gian
4- Einstein thuyết trình 5- Hai quả bom nguyên tử nổ tại Hiroshima và Nagasaki 6- Tóm tắt

Chữ ký của Einstein

Thủ bút của Einstein

Tóm tắt tiểu sử Einstein bằng hình

Ông nội Abraham Einstein   và   Bà nội Hindel

 

Mẹ Pauline    Koch (sinh 1852)  và Cha Hermann Einstein (sinh 1847) Cưới nhau 8/8/1876

 

 

Albert sinh ngày 14/03/1879, lúc 11 giờ 30 tại nhà số 135, Bahnhofstrasse, Ulm

 

 

 

 

 

Với em gái Maja (sinh 18/11/1881)

Khoảng 1885, Einstein bắt đầu học violon cho tới 13 tuổi

1886 vô học trường công tại Munich

1888 vô trường Luitpold Gymnasium (33 Müllerstrasse, trường bị phá hủy trong trận chiến tranh thế giới thứ 2

Với các bạn  cùng lớp lúc 10 tuổi. Einstein đứng  hàng đầu, người thứ hai kể từ bên phải

 

1889 gặp Max Talmud (sau này đổi tên là Talmey), sinh viên y khoa, 21 tuổi, chỉ cho Einstein đọc những sách báo khoa học của  Bernstein, Kraft und Stoff (Lực và vật chất), Buchner,những  bài p phê bình Kant... Talmud tới nhà thăm thường xuyên Einstein cho tới năm 1894. Trong thời gian này, hai người thảo luận về khoa học và triết học

11 tuổi học đạo

12 tuổi tiếp xúc với hình học, ngưỡng mộ hình học Euclide, đến 16 tuổi biết toán vi phân và tích phân

1894 gia đình dời sang Ý, đầu tiên ở Milan rồi Pavie rồi trở lại Milan. Einstein ở lại Munich để học xong trung học

1894-1895, Einstein gởi bài tiểu luận "quan sát tình tình trạng của ether trong từ trường" cho cậu Caesar Koch tại Bỉ

1895: Mùa xuân: Einstein rời trường Luitpold Gymnasium khi chưa hết năm học và đoàn tụ với gia đình tại Pavie.

Mùa thu: thi rớt vô viện kỹ thuật

1896: 28/01:vì không trả 3 mark , ông nhận giấy chứng nhận không phải là công dân Đức (chính xác  là Wurtembourg). Ông ở lại  đó cho tới năm năm sau, không quốc tịch.

Mùa thu: nhận bằng tốt nghiệp trung học và được  nhận vô viện kỹ thuật ETH

Lớp học ở Aarau với thầy Winteler

 

 

Với các bạn tại Aarau năm 1896

29/10, tới Zurich. Trong số các  bạn học, có Marcel Grossmann et Mileva Maric. Ông ghi danh học để sau khi tốt nghiệp , được dạy trung học.

khoảng 1897 gặp tại Zurich, Michele Angelo Besso, một tình bạn suốt đời

1899, 19/10 : Chính thức xin nhập quốc tịch Thụy Sĩ.

1900, 27/07 hội đồng giám khảo đề nghị cho Grossmann và Einstein bằng ETH (điểm trên 6: vậy lý lý thuyết và vật lý thực nghiệm 5, thiên văn 5,5..)

Mùa thu : xin một chân làm việc tại ETH nhưng  không được nhận.

13/12:  từ Zurich, Einstein gởi bài tiểu luận đầu tiêng cho Annalen der Physik

1901: Trở thành công dân Thụy Sĩ. Được  miễn dịch nhờ bàn chân phẳng và nổi nhiều gân máu (phình tĩnh mạch)

Tháng 3-4, tìm việc làm ở Leipzig và Leyde.

17 tháng 5 báo tin sẽ đi Zurich

19/5-15/7: dạy thế ở trường  kỹ thuật Winterthur và ở lại đó tới 14/10

20/10-tháng 1 / 1902: dạy tạm tại Schaffhouse

18/12/1902: Gởi đơn xin làm ở văn phòng Bản quyền sáng chế tại Berne

1902:

21/02: Tới Berne với tiền cha mẹ cho và dạy kèm toán với vật lý

16/06: Sở Bản quyền sáng chế liên bang Thụy Sĩ thu dụng, thời kỳ thử việc, chuyên viên hạng  3 , lương 3500 quan Thụy Sĩ /một năm. Bắt đầu làm 23/6

10/10 cha của Einstein mất tại Milan
 

 

 

16/01/1903: lập gia đình với Mileva Maric

Conrad Habicht, Maurice Solovine và Einstein thành lập "Akademie Olympia".

Sở sáng chế, nơi Einstein làm việc

Con đường tên Kramgasse ở thủ đô Bern của  Thuỵ Sĩ

Căn nhà lịch sử số 49 đường Kramgasse, nơi Einstein sống trong căn hộ tầng thứ hai với vợ Mileva và con trai thứ nhất Hans Albert từ tháng 10. 1903 đến tháng 5.1905 - năm thần kỳ. Đây là cánh cửa sổ nhìn ra vũ trụ. Nơi đây ông đã thay đổi bộ mặt của nền khoa học vật lý thế kỷ 20 (EINSTEIN, Nguyễn Xuân Xanh)

5/12/1903: Thuyết  trình về "thuyết sóng điện từ" trước Naturforschenden Gesellschaft ,  Berne.

1904: 14/05: con trai đầu lòng Hans ra đời (mất tại  Bekerley, Californie năm 1973).

Với Mileva và Hans 1904

 

Với con trai Hans  1904

16/09/1904 : được chính thức vô ngạch

1905:

17/03: hoàn thành tiểu luận trên thuyết lượng từ ánh sáng

30/04: Viết xong luận án "Xác định mới về kích thước các phân tử". Luận án in ra tại Berne, dưới quyền  ĐH Zurich và được nhận vào tháng 7. Ông viết lời tặng Grossmann :""meinem Freunde Herrn Dr M. Grossmann".

11/05, Annalen der Physik nhận tiểu lận đầu tiên về chuyển động Brown

30/06: Annalen der Physik nhận tiểu lận đầu tiên về thuyết tương đối thu hẹp

27/09:  Annalen der Physik nhận tiểu lận thứ hai về thuyết tương đối thu hẹp, trong đó có công thức E = mc2

19/12: Annalen der Physik nhận tiểu lận thứ hai về chuyển động Brown

Bài báo về chuyển động Brown trong chất lỏng

 

 

Bài báo về Thuyết tương đối hẹp

 

 

         Bài báo  chứa đựng công thức E = mc2

Bài báo về giả thuyết lượng tử của ánh sáng

 

1906: Thăng lên làm chuyên viên hạng II, lương lên 4500 FS/năm

Einstein thăm Pieter Zeeman tại phòng thí nghiệm ở Amsterdam với bạn ông là Ehrenfest (khoảng 1910)

 

 

Eduart, Mileva và Hans , 1914

 

Với Haber 1914

 

1915: Hoàn tất thuyết Tương đối tổng quát và những công trình  về Cợ học lượng tử.

* 1919: Li dị Miléva. Ông cưới em họ của ông là Elsa, ông nhận 2 con của Elsa là Ilse và Margot làm con

Những nhà Thiên văn Anh quốc và Eddington về sự lệch của những tia sáng, sau một nhật thực.

 

Thí nghiệm xác định độ lệch của tia sáng khi đi ngang qua mặt trời xác nhận tiên đoán của Einstein

 

A. Einstein, A.S. Eddington, P. Ehrenfest, H.A. Lorentz, W. de Sitter tại ĐH Leiden (1920)

 

 

Với Elsa 1920

* 1920: Hội nghị  tổ chức tại Berlin chống lại thuyết Tương Ðối. Sự chạm trán giữa Einstein với những nhà Khoa học Ðức.

* 1921: Du lịch qua Hoa kỳ

 

Tại đài thiên văn Yerkes , 1921

 

 

Berlin 1922

* 1922: Du lịch qua Pháp và Nhật Bản. Ðược giải Nobel về Vật lý

Càng ngày càng lấn vô lãnh vực chính trị quan trọng: chủ nghĩa hòa bình và chủ nghĩa phục quốc (Sionisme, Do Thái).

 

Berlin

Với Elsa lúc họ trở về châu Âu 1922

 

Tại Barcelone 1923

* 1924: Mở Viện Einstein tại Potsdam (20 km Tây Nam Berlin

 

* 1927: Hội nghị Solvay: thảo luân công cộng giữa Einstein và Niels Bohr về Cơ học Lượng Tử

 

Hội nghị Solvay lần thứ V, 10/1927 với chủ đề Electron và Photon, Cơ học lương tử

Từ trái qua phải:

Hàng đấu: A. Piccard, E. Henriot, P. Ehrenfest, Ed. Herzen, Th. De Donder, E. Schrödinger, E. Verschaffelt, W. Pauli, W. Heisenberg, R.H. Fowler, L. Brillouin,
Hàng 2: P. Debye, M. Knudsen, W.L. Bragg, H.A. Kramers, P.A.M. Dirac, A.H. Compton, L. de Broglie, M. Born, N. Bohr,
Hàng 3: I. Langmuir, M. Planck, Mme. Curie, H.A. Lorentz, A. Einstein, P. Langevin, Ch. E. Guye, C.T.R. Wilson, O.W. Richardson

 Photograph by Benjamin Couprie, Institut International de Physique Solvay, Brussels, Belgium (Wikipedia)

Với Nernst, Planck, Millikan, von Laue tại Berlin 1928

 

 Max Planck trao "Huy chương Max Planck" cho Einstein năm 1929, người thứ hai nhận huy chưong  này sau Planck (EINSTEIN, Nguyễn Xuân Xanh)

 

* 1930: Du lịch sang Hoa Kỳ

Với Rabindranath Tagore, năm 1930

 

 

 

Kỷ niệm  50 năm phát minh bóng đèn điện, Einstein Mỹ khen Thomas Edison bằng cách điện thoại từ Berlin qua Mỹ ngày 18/10/1930

 

Với Elsa 1931

 

Với W Adams, AA Michelson, RA Millikan , tại Pasadena năm 1931

 

Với Chaplin, năm 1931

1931

 

 

Với Elsa và Margot (con gái của Elsa mà Einstein nhận làm con)

 

Với Margot

 

 

Con trai Eduart sinh /07/1910 bị bịnh tâm thần mất 25/10/1965)

* 1933: Ðến ở tại Princeton.

* 1934: Tổng thống Roosevelt tiêp Einstein. 

 

Nhà số 112 Mercer Street ở Princeton, Einstein ở từ năm 1935 trở về sau.

Khi Einstein tới Hoa Kỳ năm 1931, viện Institute for Advanced Studies tại Princeton, New Jersey mời ông làm việc. Ông nhận và bắt đầu làm việc tháng 10 năm 1933. Ông  mua nhà ở 112 Mercer Street và sống ở trên tầng lầu, nơi ông có thể nhìn thấy toàn bộ khu campus đại học. Mỗi buổi sáng, ông đi bộ tới  phòng thí nghiệm. Sau khi bàn chuyện với những người phụ tá, ông bắt đầu ngày làm việc của mình. Sau khi ăn trưa, ông đón xe bus của trường để về nhà , tiếp tục  những công trình của mình  hay học thêm. Ông tránh các cuộc phỏng vấn, để thư ký của ông trả lời thư, nói chuyện với khách và tránh giùm ông  mọi tiếp xúc. Lúc này ông chú tâm tới Thuyết Trường Thống nhất. Ông thường giúp đỡ các đồng nghiệp trẻ và rất được trẻ con hàng xóm yêu mến. Ông không chú tâm đến áo quần, tiền bạc, sở hữu hay tiếng  tăm.

 

 

* 1936: Elsa mất

 

* 1940: Ông nhận quốc tịch Hoa Kỳ  nhưng vẫn giữ quốc tịch Thụy sĩ.

* 1943: Tham vấn (consultant) tại văn phòng chất nổ của Hải quân Hoa Kỳ

 

Thích lái thuyền mặc dù không biết bơi

Với Thomas Mann, Princeton 1938

 

Với Bohr, thảo luận về thuyết Lượng tử, một cuộc đối thoại lịch sử kéo dài 30 năm liền (EINSTEIN , Nguyễn Xuân Xanh)

 

 

Với Oppenheimer, 1946

* 1946: Làm Chủ tịch Ủy ban Khẩn cấp của những nhà Khoa học Nguyên tử  (Emergency Committee of Atomic Scientists). 

Thư cho Liên Hiệp Quốc (ONU) đòi thành lập một chính phủ quốc tế thực sự

* 1947: Giáo sư tại Berkeley

Bàn làm việc ở Princeton

 

Trước cửa nhà ở Princeton

 

Nhân ngày sinh nhật thứ 70

Với Leo Szilard , 1946

 

1947

 

 

* 1950: Ðại Học Jérusalem Do Thái được ký thác những tác phẩm của Einstein

Với David Ben Gurion, Princeton 1951

 

* 1952: Ông được đề nghị làm chủ tịch Israël nhung ông từ chối.

 

Với Kurt Gödel , Princeton, 1954

* 1955: Einstein ký bản tuyên ngôn (manifeste) bỏ việc sử dụng khí giới hạch tâm.

 

 

1950

Trang chữ ký các nhà khoa học Đức ủng hộ chiến tranh để giữ gìn văn hóa Đức trong khi ông  đi ngược  lại

Video

1- Thang máy

2- Xe

3- Không-thời gian

4- Einstein thuyết trình

5- Hai quả bom nguyên tử nổ tại Hiroshima và Nagasaki

6- Tóm tắt

Einstein - ngày nay

Đài tưởng niệm Einstein là tượng bằng đồng, ngồi cầm nơi tay trái một tờ giấy ghi những công thức  về

* hiệu ứng quang điện : eV = hn  - A ;

* thuyết tương đối tổng quát Rµn - 1/2 gµnR  

* tương quan giữa năng lượng và vật chất: E = mc²

Đài tưởng niệm ở trung tâm Washington D.C., Hoa Kỳ, trong một khu rừng nhỏ về góc  nam của khu Viện Hàn lâm Quốc gia, tên đại lộ Constitution, gần đài tưởng niệm các chiến sĩ bỏ mình tại Việt Nam.

Tượng này được nhà điêu khắc Robet Berks tạc thành 19 phần và ghép lại. Tượng nặng 3,2 tấn , cao 6,4 mét. Tượng ngồi trên bực đá granit. Bắt đầu làm năm 1974,  khánh thành ngày 22/4/1979, để vinh danh 100 năm ngày sinh của Einstein.

 

Bảo tàng viện Einstein

Tại Berne,

 

Einstein robot

Đại Hàn đã chế ra robot Einstein:

 

 

 

http://th.physik.uni-frankfurt.de/~jr/physlist.html

http://th.physik.uni-frankfurt.de/~jr/physlist.html

 

© http://vietsciences.org   và  http://vietsciences.free.fr  Võ Thị Diệu Hằng