Matthew Flinders (1774-1814) sinh ở Lincolnshire ở Anh Quốc. Flinders tham gia hải quân và được huấn luyện trở thành một nhà hàng hải. Flinders muốn trở thành thủy thủ và nhà thám hiểm sau khi đọc cuốn sách Robinson Crusoe. Ông đã gặp George Bass, một bác sĩ trên tàu, khi cả hai cùng đi tới nước Úc trên con tàu Reliance. Họ đã trở thành những người bạn tốt và đã cùng tham gia nhiều chuyến thám hiểm. Flinders là người đầu tiên chạy thuyền vòng quanh nước Úc. Cũng chính Flinders đã đặt tên cho vùng đất New Holland là Australia và tên này chính thức được chấp nhận năm 1824. Một số nơi đã được đặt theo tên ông, ví dụ như Đảo Flinders (một đảo nào phía đông bắc đảo Tasmania giữa lục địa Úc và Tasmania).

Vào năm 1796, Bass và Flinders đã thám hiểm bờ biển phía nam Sydney bằng con thuyền rất nhỏ, chỉ dài 2.5m. Đó là chuyếc thuyền mang tên Tom Thumb. Khi họ đang chạy dọc theo bờ phía nam New South Wales, họ đã gặp một nhóm người thổ dân trông hung tợn. Họ quyết định giữ bình tĩnh bằng cách làm trò vui cho những người thổ dân. Flinders dùng chiếc kéo cắt tóc cho thổ dân trong khi Bass và một cậu giúp việc tên Martin chuẩn bị thuyền sẵn sàng. Rồi Flinders rồi nhảy nhanh vào chiếc thuyền mong manh và cả ba người cùng chạy đi luôn, để lại những người thổ dân trên bờ.

Flinders đã thám hiểm một mình và ông tin rằng ông có thể chứng minh Vùng đất Van Diemen (Tasmania) là một hòn đảo. Bass và Flinders đã thuyết phục thống đốc Hunder cho hai ông tiến hành một cuộc thám hiểm bằng con thuyền lớn hơn với nhiều thuyền viên hơn. Năm 1798, Bass và Flinders đã chạy con thuyền Norfolk qua Eo biển Bass và chạy xung quanh Vùng đất Van Diemen (Tasmania), hai ông đã chứng minh rằng Vùng đất Van Diemen là một hòn đảo. Đây là chuyến cuối cùng hai người chạy cùng với nhau trước khi Bass mất tích trong vùng Thái Bình Dương.

Flinders trở lại Anh Quốc năm 1800. Sau khi trở về Anh Quốc, ông đã cưới vợ. Chính quyền Anh Quốc muốn ông làm một chuyến thám hiểm lớn hơn, chạy vòng quanh nước Úc. Chia tay với vợ, Anne, và Anh Quốc, ông chạy tàu trở lại Úc trên chiếc thuyền mang tên Investigator. Năm 1802, Flinders đã chạy thuyền về phía bắc từ Sydney, qua Eo biển Torres, và qua Vịnh Carpentaria. Ông đã chạy vòng quanh nước Úc, trở thành nhà thám hiểm hàng hải đầu tiên chạy thuyền vòng quanh nước Úc. Ông ghé vào Timor trên đường đi và trở lại Sydney vào tháng 6 năm 1803.

Flinders bị Pháp bắt và giam trên đảo Mauritius năm 1803 đến năm 1810. Họ cho rằng ông là một gián điệp viên. Ông được phép trở lại Anh Quốc. Khi trở về Luân Đôn, ông 39 tuổi nhưng trông ông già hơn tuồi nhiều. Sức khỏe của ông bắt đầu giảm sút, và chết trẻ, giống nhu Bass. Mặt dù ốm yếu, ông đã hoàn thành cuốn sách về những chuyến hành trình của ông, cuốn sách mang tên Chuyến đi tới Terra Australis. Ông chết vào ngày cuốn sách của ông được xuất bản. Flinders đã chứng minh rằng nước Úc không phải là quần đảo mà là một hòn đảo. Hải đồ của ông rất chính xác, vá chúng đã được sử dụng nhiều năm sau khi ông chết.

Hình của Centre for Plant Biodiversity Research

Hải Âu

(Sưu tầm và dịch)